Tuesday 15 October 2024

maharashtra vidhansabha election 2024 महाराष्ट्रात एकाच टप्प्यात निवडणुका; 20 नोव्हेंबरला मतदान, 23 नोव्हेंबरला मतमोजणी

विधानसभेसाठी 20 नोव्हेंबरला मतदान, 23 नोव्हेंबरला निकाल


महाराष्ट्रात एका टप्प्यात मतदान होणार आहे. २० नोव्हेंबर रोजी मतदान होणार असून २३ नोव्हेंबर रोजी मतमोजणी होणार आहे. महाराष्ट्रात 288 मतदारसंघ असून त्यामधील 234 जागा या सर्वधाराण उमेदवारांसाठी तर एसटी प्रवर्गासाठी 25 तर 29 जागा या अनुसूचित जाती प्रवर्गासाठी राखीव आहेत. महाराष्ट्राच्या विधानसभेचा काळ 26 नोव्हेंबर रोजी संपत आहेत. महाराष्ट्रात एकूण 9.63 कोटी मतदार आहेत. महाराष्ट्रात ९ कोटी ३ लाख मतदार आहेत. यापैकी ४ कोटी ९३ लाख पुरुष तसेच ४ कोटी ६० लाख महिला मतदार आहेत. महाराष्ट्रात १ लाख १५८ मतदार निवडणूक केंद्र आहेत. यापैकी शहरी भागात ४२ हजार ६०४ तर ग्रामीण भागात ५७ हजार ५८२ केंद्र आहेत. महाराष्ट्रात एका टप्प्यात निवडणूक घेतली जाणार आहे. २० नोव्हेंबरला एका टप्प्यात निवडणूक घेतली जाणार आहेत. तर २३ नोव्हेंबरला महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचा निकाल लागणार आहे. मुख्य निवडणूक आयुक्त राजीव कुमार यांनी ही माहिती दिली आहे. गॅझेट नोटिफिकेशनची तारीख २२ ऑक्टोबर असेल तर २९ ऑक्टोबरला उमेदवारी अर्ज भरण्याची शेवटची तारीख असेल. ३० ऑक्टोबरला अर्जांची छाननी केली जाणार आहे. तर अर्ज मागे घेण्याची तारीख ४ नोव्हेंबर २०२४ अशी असणार आहे. २० नोव्हेंबरला महाराष्ट्राची निवडणूक एका टप्प्यात होईल. तर २३ नोव्हेंबरला महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकीचा निकाल लागेल.

विधानसभा निवडणूक कार्यक्रम असा आहे- 
[?]  मंगळवार - 22 ऑक्टोबर : नामनिर्देशन पत्र स्वीकारण्यास सुरुवात
[?] मंगळवार  29 ऑक्टोबर : नामनिर्देशन पत्र सादर करण्याचा अंतिम दिनांक
[?] बुधवार - 30   ऑक्टोबर  : नामनिर्देशन पत्राची छाननी
[?] सोमवार 4 नोव्हेंबर : उमेदवारी अर्ज मागे घेण्याचा अंतिम दिनांक
[?] बुधवार 20  नोव्हेंबर: मतदान
[?] शनिवार 23  नोव्हेंबर : मतमोजणी


--------------------------------------------------

२०१९ च्या निवडणुकीनंतरचं पक्षीय बलाबल
शिवसेना – ५६
राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी – ५४
काँग्रेस – ४४
एआयएमआयएम – २
मनसे – १
पक्षफुटीनंतरचं पक्षीय बलाबल
महायुती
भाजपा – १०५
शिवसेना (शिंदे) – ४०
राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी (अजित पवार) – ४१
महाविकास आघाडी
काँग्रेस – ४४
शिवसेना (ठाकरे) – १४
राष्ट्रवादी काँग्रेस पार्टी (शरद पवार) – १४
भारतीय जनता पार्टी – १०५

२०१९ च्या निवडणुकीत निवडून आलेल्या महाराष्ट्रातील आमदारांची यादी

नंदूरबार
१) अक्कलकुवा विधानसभा – के. सी पाडवी (काँग्रेस)
२) शहादा विधानसभा- राजेश पाडवी (भाजप)
३) नंदुरबार विधानसभा – विजयकुमार गावित (भाजप)
4) नवापूर विधानसभा – शिरीष नाईक (काँग्रेस)
धुळे
५) साक्री विधानसभा- मंजुषा गावित (अपक्ष)
६) धुळे ग्रामीण विधानसभा – कुणाल पाटील (काँग्रेस)
७) धुळे शहर विधानसभा – फारुक शाह (MIM)
८) सिंदखेडा विधानसभा – जयकुमार रावल (भाजप)
९) शिरपूर विधानसभा – काशिराम पावरा (भाजप)
जळगाव
१०) चोपडा विधानसभा- लता सोनवणे (शिवसेना – शिंदे गट)
११) रावेर विधानसभा – शिरीष चौधरी (काँग्रेस)
१२) भुसावळ विधानसभा- संजय सावकारे (भाजप)
१३) जळगाव शहर विधानसभा – सुरेश भोळे (भाजप)
१४) जळगाव ग्रामीण विधानसभा- गुलाबराव पाटील (शिवसेना – शिंदे गट)
१५) अमळनेर विधानसभा – अनिल पाटील (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
१६) एरंडोल विधानसभा – चिमणराव पाटील (शिवसेना- शिंदे गट)
१७) चाळीसगाव विधानसभा – मंगेश चव्हाण (भाजप)
१८) पाचोरा विधानसभा – किशोर पाटील (शिवसेना)
१९) जामनेर विधानसभा – गिरीष महाजन (भाजप)
२०) मुक्ताईनगर विधानसभा – चंद्रकांत पाटील (अपक्ष)
बुलढाणा
२१) मलकापूर विधानसभा – राजेश एकाडे (काँग्रेस)
२२) बुलढाणा विधानसभा – संजय गायकवाड (शिवसेना – शिंदे)
२३) चिखली विधानसभा – श्वेता महाले (भाजप)
२४) सिंदखेड राजा विधानसभा – राजेंद्र शिंगणे (राष्ट्रवादी)
२५) मेहकर विधानसभा – संजय रायमूलकर (शिवसेना शिंदे)
२६) खामगाव विधानसभा – आकाश फुंडकर (भाजप)
२७) जळगाव जामोद विधानसभा – संजय कुटे (भाजप)
अकोला
२८) अकोट विधानसभा – प्रकाश भारसाकळे (भाजप)
२९) बाळापूर विधानसभा – नितीन देशमुख (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
३०) अकोला पश्चिम विधानसभा – गोवर्धन शर्मा (भाजप) (निधन)
३१) अकोला पूर्व विधानसभा – रणधीर सावरकर (भाजप)
३२) मूर्तिजापूर विधानसभा – हरीश पिंपळे (भाजप)
वाशिम
३३) रिसोड विधानसभा – अमित झनक (काँग्रेस)
34) वाशिम विधानसभा – लखन मलिक (भाजप)
35) कारंजा विधानसभा – राजेंद्र पाटनी (भाजप)
अमरावती
३६) धामणगाव रेल्वे विधानसभा – प्रताप अरुण अडसड (भाजप)
३७) बडनेरा विधानसभा – रवी राणा (अपक्ष)
३८) अमरावती विधानसभा – सुलभा खोडके (काँग्रेस)
३९) तिवसा विधानसभा – यशोमती ठाकूर (काँग्रेस)
४०) दर्यापूर विधानसभा- बळवंत वानखेडे (काँग्रेस) (लोकसभेवर निवड)
४१) मेळघाट विधानसभा – राजकुमार पटेल (प्रहार जनशक्ती)
४२) अचलपूर विधानसभा – बच्चू कडू (प्रहार जनशक्ती)
४३) मोर्शी विधानसभा – देवेंद्र भुयार (स्वाभिमानी) – सध्या अजित पवारांसोबत
वर्धा
४४) आर्वी विधानसभा – दादाराव केचे (भाजप)
४५) देवळी विधानसभा – रणजित कांबळे (काँग्रेस)
४६) हिंगणघाट विधानसभा – समीर कुणावार (भाजप)
४७) वर्धा विधानसभा – पंकज भोयर (भाजप)
नागपूर
४८) काटोल विधानसभा – अनिल देशमुख (राष्ट्रवादी- शरद पवार)
४९) सावनेर विधानसभा – सुनील केदार (काँग्रेस)
५०) हिंगणा विधानसभा – समीर मेघे (भाजप)
५१) उमरेड विधानसभा – राजू पारवे (काँग्रेस) – सध्या शिवसेना एकनाथ शिंदे
५२) नागपूर दक्षिण पश्चिम विधानसभा- देवेंद्र फडणवीस (भाजप)
५३) नागपूर दक्षिण विधानसभा – मोहन माटे (भाजप)
५४) नागपूर पूर्व विधानसभा – कृष्णा खोपडे (भाजप)
५५) नागपूर मध्य विधानसभा – विकास कुंभारे (भाजप)
५६) नागपूर पश्चिम विधानसभा – विकास ठाकरे (काँग्रेस)
५७) नागपूर उत्तर विधानसभा – नितीन राऊत (काँग्रेस)
५८) कामठी विधानसभा – टेकचंद सावरकर (भाजप)
५९) रामटेक विधानसभा – आशिष जयस्वाल (अपक्ष)
भंडारा
60) तुमसर विधानसभा – राजेंद्र कारेमोरे (राष्ट्रवादी – अजित पवार )
61) भंडारा विधानसभा – नरेंद्र भोंडेकर (अपक्ष) सध्या एकनाथ शिंदे यांना पाठिंबा
62) साकोली विधानसभा – नाना पटोले (काँग्रेस)
गोंदिया
63) अर्जुनी मोरगाव विधानसभा – मनोहर चंद्रिकापुरे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
64) तिरोरा विधानसभा – विजय रहांगदळे (भाजप)
65) गोंदिया विधानसभा – विनोद अग्रवाल (अपक्ष)
66) आमगाव विधानसभा – मारुती कारोटे (काँग्रेस)
गडचिरोली
67) आरमोरी विधानसभा – कृष्णा गजबे (भाजप)
68) गडचिरोली विधानसभा – डॉ. देवराव होळी (भाजप)
69) अहेरी विधानसभा – धर्मरावबाबा आत्राम (राष्ट्रवादी- अजित पवार)
चंद्रपूर
70) राजुरा विधानसभा – सुभाष धोटे (काँग्रेस)
71) चंद्रपूर विधानसभा – किशोर जोर्गेवार (अपक्ष)
72) बल्लारपूर विधानसभा – सुधीर मुनगंटीवार (भाजप)
73) ब्रह्मपुरी विधानसभा – विजय वडेट्टीवार (काँग्रेस)
74) चिमुर विधानसभा – कीर्तीकुमार भांगडिया (भाजप)
75) वरोरा विधानसभा – प्रतिभा धानोरकर (काँग्रेस) (सध्या लोकसभेवर)
यवतमाळ
76) वणी विधानसभा – संजीव रेड्डी बोदकुलवार (भाजप)
77) राळेगांव विधानसभा – अशोक उईके (भाजप)
78) यवतमाळ विधानसभा – मदन येरावार (भाजप)
79) दिग्रस विधानसभा – संजय राठोड (शिवसेना- एकनाथ शिंदे)
80) आर्णी विधानसभा – संदीप धुर्वे (भाजप)
81) पुसद विधानसभा – इंद्रनिल मनोहर नाईक (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
82) उमरखेड विधानसभा – नामदेव ससाणे (भाजप)
नांदेड
83) किनवट विधानसभा – भीमराव केराम (भाजप)
84) हदगाव विधानसभा – माधवराव पाटील जवळगावकर (काँग्रेस)
85) भोकर विधानसभा – अशोक चव्हाण (भाजप) – सध्या राज्यसभा खासदार
86) नांदेड विधानसभा – उत्तर बालाजी कल्याणकर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
87) नांदेड विधानसभा – दक्षिण मोहन हंबर्डे (काँग्रेस)
88) लोहा विधानसभा – श्यामसुंदर शिंदे (अपक्ष)
89) नायगाव विधानसभा – राजेश पवार (भाजप)
90) देगलूर विधानसभा – जितेश अंतापूरकर (काँग्रेस)
91) मुखेड विधानसभा – तुषार राठोड (भाजप)
हिंगोली
92) वसमत विधानसभा – चंद्रकांत नवघरे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
93) कळमनुरी विधानसभा – संतोष बांगर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
94) हिंगोली विधानसभा – तानाजी मुटकुळे (भाजप)
परभणी
95) जिंतूर विधानसभा – मेघना बोर्डीकर (भाजप)
96) परभणी विधानसभा – राहुल पाटील (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
97) गंगाखेड विधानसभा – रत्नाकर गुट्टे (रासप)
98) पाथरी विधानसभा – सुरेश वरपूडकर (काँग्रेस)
जालना
99) परतूर विधानसभा – बबन लोणीकर (भाजप)
100) घनसावंगी विधानसभा – राजेश टोपे (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
101) जालना विधानसभा – कैलास गोरंटियाल (काँग्रेस)
102) बदनापूर विधानसभा – नारायण कुचे (भाजप)
103) भोकरदन विधानसभा – संतोष दानवे (भाजप)
छत्रपती संभाजी नगर
104) सिल्लोड विधानसभा – अब्दुल सत्तार (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
105) कन्नड विधानसभा – उदयसिंग राजपूत (शिवसेना- उद्धव ठाकरे)
106) फुलंब्री विधानसभा – हरिभाऊ बागडे (भाजप)
107) औरंगाबाद मध्य विधानसभा – प्रदीप जयस्वाल (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
108) औरंगाबाद पश्चिम विधानसभा – संजय शिरसाट (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
109) औरंगाबाद पूर्व विधानसभा – अतुल सावे (भाजप)
110) पैठण विधानसभा – संदीपान भुमरे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे) – सध्या खासदार
111) गंगापूर विधानसभा – प्रशांत बंब (भाजप)
112) वैजापूर विधानसभा – रमेश बोरनारे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
नाशिक
113) नांदगाव विधानसभा – सुहास कांदे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
114) मालेगाव मध्य विधानसभा – मोहम्मद इस्माईल (MIM)
115) मालेगाव बाह्य विधानसभा – दादा भुसे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
116) बागलान विधानसभा – दिलीप बोरसे (भाजप)
117) कळवण विधानसभा – नितीन पवार (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
118) चांदवड विधानसभा – राहुल आहेर (भाजप)
119) येवला विधानसभा – छगन भुजबळ (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
120) सिन्नर विधानसभा – माणिकराव कोकाटे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
121) निफाड विधानसभा – दिलीप बनकर (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
122) दिंडोरी विधानसभा – नरहरी झिरवळ (राष्ट्रवादी- अजित पवार)
123) नाशिक पूर्व विधानसभा – राहुल ढिकळे (भाजप)
124) नाशिक मध्य विधानसभा – देवयानी फरांदे (भाजप)
125) नाशिक पश्चिम विधानसभा – सीमा हिरे (भाजप)
126) देवळाली विधानसभा – सरोज अहिरे (राष्ट्रवादी)
127) इगतपुरी विधानसभा – हिरामण खोसकर (काँग्रेस)
पालघर
128) डहाणू विधानसभा – विनोद निकोले (माकप)
129) विक्रमगड विधानसभा – सुनिल भुसारा (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
130) पालघर विधानसभा – श्रीनिवास वनगा (शिवसेना)
131) बोईसर विधानसभा – राजेश पाटील (बविआ)
132) नालासोपारा विधानसभा – क्षितिज ठाकूर (बविआ)
133) वसई विधानसभा – हितेंद्र ठाकूर (बविआ)
ठाणे
134) भिवंडी ग्रामीण विधानसभा – शांताराम मोरे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
135) शहापूर विधानसभा – दौलत दरोडा (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
136) भिवंडी पश्चिम विधानसभा – महेश प्रभाकर चौगुले (भाजप)
137) भिवंडी पूर्व विधानसभा – रईस शेख (समाजवादी पक्ष)
138) कल्याण पश्चिम विधानसभा – विश्वनाथ भोईर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
139) मुरबाड विधानसभा – किसन कथोरे (भाजप)
140) अंबरनाथ विधानसभा – बालाजी किणीकर (शिवसेना- एकनाथ शिंदे)
141) उल्हासनगर विधानसभा – कुमार आयलानी (भाजप)
142) कल्याण पूर्व विधानसभा – गणपत गायकवाड (भाजप)
143) डोंबिवली विधानसभा – रवींद्र चव्हाण (भाजप)
144) कल्याण ग्रामीण विधानसभा – प्रमोद पाटील (मनसे)
145) मीरा-भाईंदर विधानसभा – गीता जैन (अपक्ष)
146) ओवळा-माजीवडाविधानसभा – प्रताप सरनाईक (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
147) कोपरी-पाचपाखाडी विधानसभा – एकनाथ शिंदे (शिवसेना)
148) ठाणे विधानसभा – संजय केळकर (भाजप)
149) मुंब्रा-कळवा विधानसभा – जितेंद्र आव्हाड (राष्ट्रवादी- शरद पवार)
150) ऐरोली विधानसभा – गणेश नाईक (भाजप)
151) बेलापूर विधानसभा – मंदा म्हात्रे (भाजप)
मुंबई
152) बोरीवली विधानसभा – सुनिल राणे (भाजप)
153) दहिसर विधानसभा – मनिषा चौधरी (भाजप)
154) मागाठणे विधानसभा – प्रकाश सुर्वे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
155) मुलुंड विधानसभा – मिहीर कोटेचा (भाजप)
156) विक्रोळी विधानसभा – सुनील राऊत (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
157) भांडुप पश्चिम विधानसभा – सुरेश कोपरकर (काँग्रेस)
158) जोगेश्वरी पूर्व विधानसभा – रविंद्र वायकर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
159) दिंडोशी विधानसभा – सुनील प्रभू (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
160) कांदिवली पूर्व विधानसभा – अतुल भातखळकर (भाजप)
161) चारकोप विधानसभा – योगेश सागर (भाजप)
162) मालाड पश्चिम विधानसभा – अस्लम शेख (काँग्रेस)
163) गोरेगाव विधानसभा – विद्या ठाकूर (भाजप)
164) वर्सोवा विधानसभा – भारती लवेकर (भाजप)
165) अंधेरी पश्चिम विधानसभा – अमित साटम (भाजप)
166) अंधेरी पूर्व विधानसभा – ऋतुजा लटके (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
167) विलेपार्ले विधानसभा – पराग अळवणी (भाजप)
168) चांदिवली विधानसभा – दिलीप लांडे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
169) घाटकोपर पश्चिम विधानसभा – राम कदम (भाजप)
170) घाटकोपर पूर्व विधानसभा – पराग शाह (भाजप)
171) मानखुर्द शिवाजीनगर विधानसभा – अबू आझमी (समाजवादी पक्ष)
172) अणूशक्तिनगर विधानसभा – नवाब मलिक (राष्ट्रवादी)
173) चेंबुर विधानसभा – प्रकाश फातर्पेकर (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
174) कुर्ला विधानसभा – मंगेश कुडाळकर (शिवसेना- एकनाथ शिंदे)
175) कलिना विधानसभा – संजय पोतनीस (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
176) वांद्रे पूर्व विधानसभा – झिशान सिद्दीकी (काँग्रेस)
177) वांद्रे पश्चिम विधानसभा – आशिष शेलार (भाजप)
178) धारावी विधानसभा – वर्षा गायकवाड (काँग्रेस) – सध्या लोकसभेवर निवड
179) सायन कोळीवाडा विधानसभा – कॅप्टन तमिळ सेलवन (भाजप)
180) वडाळा विधानसभा – कालिदास कोळंबकर (भाजप)
181) माहिम विधानसभा – सदा सरवणकर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
182) वरळी विधानसभा – आदित्य ठाकरे (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
183) शिवडी विधानसभा – अजय चौधरी (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
184) भायखळा विधानसभा – यामिनी जाधव (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
185) मलबार हिल विधानसभा – मंगल प्रभात लोढा (भाजप)
186) मुंबादेवी विधानसभा – अमीन पटेल (काँग्रेस)
187) कुलाबा विधानसभा – राहुल नार्वेकर (भाजप)
रायगड
188) पनवेल विधानसभा – प्रशांत ठाकूर (भाजप)
189) कर्जत विधानसभा – महेंद्र थोरवे (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
190) उरण विधानसभा – महेश बालदी (अपक्ष)
191) पेण विधानसभा – रवीशेठ पाटील (भाजप)
192) अलिबाग विधानसभा – महेंद्र दळवी (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
193) श्रीवर्धन विधानसभा – अदिती तटकरे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
194) महाड विधानसभा – भरत गोगावले (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
पुणे
195) जुन्नर विधानसभा – अतुल बेणके (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
196) आंबेगाव विधानसभा – दिलीप वळसे पाटील (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
197) खेड आळंदी विधानसभा – दिलीप मोहिते (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
198) शिरुर विधानसभा – अशोक पवार (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
199) दौंड विधानसभा – राहुल कुल (भाजप)
200) इंदापूर विधानसभा – दत्ता भरणे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
201) बारामती विधानसभा – अजित पवार (राष्ट्रवादी)
202) पुरंदर विधानसभा – संजय जगताप (काँग्रेस)
203) भोर विधानसभा – संग्राम थोपटे (काँग्रेस)
204) मावळ विधानसभा – सचिन शेळके (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
205) चिंचवड विधानसभा – अश्विनी जगताप (भाजप)
206) पिंपरी विधानसभा – अण्णा बनसोडे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
207) भोसरी विधानसभा – महेश लांडगे (भाजप)
208) वडगावशेरी विधानसभा – सुनिल टिंगरे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
209) शिवाजीनगर विधानसभा – सिद्धार्थ शिरोळे (भाजप)
210) कोथरुड विधानसभा – चंद्रकांत पाटील (भाजप)
211) खडकवासला विधानसभा – भीमराव तपकीर (भाजप)
212) पर्वती विधानसभा – माधुरी मिसाळ (भाजप)
213) हडपसर विधानसभा – चेतन तुपे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
214) पुणे कॅन्टोन्मेंट विधानसभा – सुनिल कांबळे (भाजप)
215) कसबा पेठ विधानसभा – रवींद्र धंगेकर (काँग्रेस)
अहमदनगर
216) अकोले विधानसभा – किरण लहामटे (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
217) संगमनेर विधानसभा – बाळासाहेब थोरात (काँग्रेस)
218) शिर्डी विधानसभा – राधाकृष्ण विखे पाटील (भाजप)
219) कोपरगाव विधानसभा – आशुतोष काळे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
220) श्रीरामपूर विधानसभा – लहू कानडे (काँग्रेस)
221) नेवासा विधानसभा – शंकरराव गडाख (क्रांतिकारी पक्ष)
222) शेवगाव पाथर्डी विधानसभा – मोनिका राजळे (भाजप)
223) राहुरी विधानसभा – प्राजक्त तनपुरे (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
224) पारनेर विधानसभा – निलेश लंके (राष्ट्रवादी) – सध्या लोकसभेवर निवड
225) अहमदनगर शहर विधानसभा – संग्राम जगताप (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
226) श्रीगोंदा विधानसभा – बबनराव पाचपुते (भाजप)
227) कर्जत जामखेड विधानसभा – रोहित पवार (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
बीड
228) गेवराई विधानसभा – लक्ष्मण पवार (भाजप)
229) माजलगाव विधानसभा – प्रकाश सोळंके (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
230) बीड विधानसभा – संदीप क्षीरसागर (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
231) आष्टी विधानसभा – बाळासाहेब आजबे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
232) केज विधानसभा – नमिता मुंदडा (भाजप)
233) परळी विधानसभा – धनंजय मुंडे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
लातूर
234) लातूर ग्रामीण विधानसभा – धीरज देशमुख (काँग्रेस)
235) लातूर शहर विधानसभा – अमित देशमुख (काँग्रेस)
236) अहमदपूर विधानसभा – बाबासाहेब पाटील (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
237) उदगीर विधानसभा – संजय बनसोडे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
238) निलंगा विधानसभा – संभाजी पाटील निलंगेकर (भाजप)
239) औसा विधानसभा – अभिमन्यू पवार (भाजप)
धाराशिव
240) उमरगा विधानसभा – ज्ञानराज चौगुले (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
241) तुळजापूर विधानसभा – राणा जगजितसिंह पाटील (भाजप)
242) उस्मानाबाद विधानसभा – कैलास पाटील (शिवसेना- उद्धव ठाकरे)
243) परांडा विधानसभा – तानाजी सावंत (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
सोलापूर
244) करमाळा विधानसभा – संजय शिंदे (अपक्ष) – अजित पवारांना पाठिंबा
245) माढा विधानसभा – बबन शिंदे (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
246) बार्शी विधानसभा – राजेंद्र राऊत (अपक्ष) – भाजपला पाठिंबा
247) मोहोळ विधानसभा – यशवंत माने (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
248) सोलापूर शहर उत्तर विधानसभा – विजयकुमार देशमुख (भाजप)
249) सोलापूर शहर मध्य विधानसभा – प्रणिती शिंदे (काँग्रेस) – सध्या लोकसभेवर खासदार
250) अक्कलकोट विधानसभा – सचिन शेट्टी (भाजप)
251) सोलापूर दक्षिण विधानसभा – सुभाष देशमुख (भाजप)
252) पंढरपूर विधानसभा – समाधान अवताडे (भाजप)
253) सांगोला विधानसभा – शहाजी बापू पाटील (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
254) माळशिरस विधानसभा – राम सातपुते (भाजप)
सातारा
255) फलटण विधानसभा – दीपक चव्हाण (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
256) वाई विधानसभा – मकरंद पाटील (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
257) कोरेगाव विधानसभा – महेश शिंदे (शिवसेना- एकनाथ शिंदे)
258) माण विधानसभा – जयकुमार गोरे (भाजप)
259) कराड उत्तर विधानसभा – बाळासाहेब पाटील (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
260) कराड दक्षिण विधानसभा – पृथ्वीराज चव्हाण (काँग्रेस)
261) पाटण विधानसभा – शंभूराज देसाई (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
262) सातारा विधानसभा – शिवेंद्रराजे भोसले (भाजप)
रत्नागिरी
263) दापोली विधानसभा – योगेश कदम (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
264) गुहागर विधानसभा – भास्कर जाधव (शिवसेना- उद्धव ठाकरे)
265) चिपळूण विधानसभा – शेखर निकम (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
266) रत्नागिरी विधानसभा – उदय सामंत (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
267) राजापूर विधानसभा – राजन साळवी (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
सिंधुदुर्ग
268) कणकवली विधानसभा – नितेश राणे (भाजप)
269) कुडाळ विधानसभा – वैभव नाईक (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
270) सावंतवाडी विधानसभा – दीपक केसरकर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
कोल्हापूर
271) चंदगड विधानसभा – राजेश नरसिंग पाटील (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
272) राधानगरी विधानसभा – प्रकाश आबिटकर (शिवसेना – एकनाथ शिंदे)
273) कागल विधानसभा – हसन मुश्रीफ (राष्ट्रवादी – अजित पवार)
274) कोल्हापूर दक्षिण विधानसभा – ऋतुराज पाटील (काँग्रेस)
275) करवीर विधानसभा – पी एन पाटील सडोलीकर(काँग्रेस) – निधन
276) कोल्हापूर उत्तर विधानसभा – जयश्री जाधव (काँग्रेस)
277) शाहूवाडी विधानसभा – विनय कोरे (जनसुराज्य)
278) हातकणंगले विधानसभा – राजू आवळे (काँग्रेस)
279) इचलकरंजी विधानसभा – प्रकाश आवाडे (अपक्ष)
280) शिरोळ विधानसभा – उल्हास पाटील (शिवसेना – उद्धव ठाकरे)
सांगली
२८१) मिरज विधानसभा – सुरेश खाडे (भाजप)
२८२) सांगली विधानसभा – सुधीर गाडगीळ (भाजप)
२८३) इस्लामपूर विधानसभा – जयंत पाटील (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
२८४) शिराळा विधानसभा – मानसिंग नाईक (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
२८५) पलूस कडेगाव विधानसभा – डॉ. विश्वजीत कदम (काँग्रेस)
२८६) खानापूर विधानसभा – अनिल बाबर (शिवसेना) – निधन
२८७) तासगाव-कवठेमहांकाळ विधानसभा – सुमनताई पाटील (राष्ट्रवादी – शरद पवार)
२८८) जत विधानसभा – विक्रम सावंत (काँग्रेस)
---------------------------------

विधानसभा निवडणूक उमेदवारी अर्ज (नामनिर्देशनपत्र) कसा भरावा व आवश्यक कागदपत्रे

विधानसभा निवडणूकीसाठी उमेदवारी अर्ज (नामनिर्देशनपत्र) कसा भरावा व आवश्यक कागदपत्रे कोणती असतात याबाबत प्राब संस्थेकडून मार्गदर्शन केले जाते. प्रबोधनात्मक उपक्रम म्हणून राजकीय पक्षातील इच्छुक उमेदवारांना सविस्तरपणे माहिती देण्यात येत आहे. उमेदवारांना नामनिर्देशन पत्र विहीत नमुना 2 अ मध्ये सादर करणे आवश्यक आहे. उमेदवार मान्यताप्राप्त राजकीय पक्षाचे असल्यास एक प्रस्तावक आवश्यक आहे. सदर प्रस्तावक हा संबंधित लोकसभा मतदारसंघाचा मतदार असावा. स्वतंत्र व मान्यताप्राप्त नसलेल्या पक्षाचा उमेदवार असल्यास त्यांना 10 प्रस्तावक असणे आवश्यक आहे. व तो नामनिर्देशनपत्र ज्या लोकसभा मतदारसंघातून भरणार आहे त्या लोकसभा मतदारसंघातील मतदार असणे आवश्यक आहे. नामनिर्देशन पत्रासोबत निवडणूक आयोगाचे आदेशानुसार विहीत प्रपत्रातील प्रपत्र 26 (भाग-अ, भाग-ब आणि सत्यापन)चे शपथपत्र शपथआयुक्त किंवा प्रथमश्रेणी दंडाधिकारी किंवा लेख प्रमाणक यांच्यासमोर शपथबद्ध करणे आवश्यक आहे. शपथपत्रातील सर्व रकाने भरणे आवश्यक असून, कोणताही रकाना रिक्त ठेवू नये. कोणत्याही बाबींच्या संबंधात कोणताही रकाना न लिहिता रिक्त ठेवू नये. निरंक (Nil) किंवा लागू नाही (Not Applicable)) किंवा माहीत नाही (Not Known) असे त्या रकान्यामध्ये नमूद करावे. भारत निवडणूक आयोगाचे निर्देशानुसार शपथपत्रात भाग ‘अ’ मध्ये नमूद केलेल्या ठिकाणी ई-मेल आयडी, संपर्क दूरध्वनी क्रमांक, समाजमाध्यम खाते असल्यास नमूद करणे आवश्यक आहे. ज्या लोकसभा मतदारसंघात निवडणूक लढवावयाची आहे, त्या मतदारसंघात उमेदवारांचे नाव नसल्यास ज्या मतदारसंघातील मतदार यादीत उमेदवाराचे नाव आहे, त्या मतदारसंघातील मतदार यादीची प्रमाणित प्रत नामनिर्देशन पत्रासोबत सादर करणे आवश्यक आहे. राष्ट्रीय पक्ष, राज्यस्तरीय पक्ष, मान्यता प्राप्त पक्षाचा उमेदवार असल्यास अ व ब फॉर्म नामनिर्देशन पत्रासोबत किंवा नामनिर्देशन पत्र सादर करावयाच्या अंतिम दिनांकास दुपारी ३ वाजेपर्यंत सादर करणे आवश्यक आहे. मतदारसंघ राखीव असल्यास नामनिर्देशन पत्रासोबत सक्षम अधिकाऱ्यांनी दिलेले जातीचे प्रमाणपत्र सादर करणे आवश्यक आहे. अमानत रक्कम सर्वसाधारण उमेदवारांसाठी 25 हजार व अनुसूचित जाती - जमातीसाठी 12 हजार 500 रुपयेप्रमाणे आवश्यक आहे. अनामत रक्कम रोख किंवा रिझर्व्ह बँक आॅफ इंडिया, शासकीय कोषागार येथे चलनद्वारे भरावी, धनादेश स्वीकारले जाणार नाही. नामनिर्देशन पत्रासोबत रोख रक्कमेची पावती, चलन सादर करणे आवश्यक आहे. निवडणूक खर्चाचे नियंत्रण सुलभ व्हावे, म्हणून उमेदवाराने नामनिर्देशन पत्र सादर करावयाच्या किमान एक दिवस अगोदर बँकेत स्वत:चे नावे व फक्त निवडणूक खर्चासाठी खाते उघडणे आवश्यक आहे व सदर खाते क्रमांकाची माहिती नामनिर्देशन पत्रासोबत लेखी स्वरुपात निवडणूक निर्णय अधिकारी यांना देणे आवश्यक आहे. अखेरच्या दिवशी दुपारी 3 वाजेपर्यंत नामनिर्देशन पत्रे स्वीकारली जातात. एक व्यक्ती जास्तीत-जास्त चार नामनिर्देशन पत्रे सादर करु शकते. तसेच एक व्यक्ती जास्तीत जास्त दोन लोकसभा मतदार संघातून नामनिर्देशन पत्र सादर करु शकते. नामनिर्देशन पत्र सादर करताना उमेदवार व इतर जास्तीत - जास्त चार व्यक्ती असे एकूण जास्तीत-जास्त पाच व्यक्ती निवडणूक निर्णय अधिकारी यांचे कक्षात हजर राहू शकतात. नामनिर्देशन पत्र सादर करण्यासाठी येणाऱ्या व्यक्ती कमाल तीन वाहनांच्या मर्यादेस अधीन राहून निवडणूक निर्णय अधिकारी यांचे परिसरात वाहने आणू शकतात.

विधानसभा निवडणूक उमेदवारी अर्ज (नामनिर्देशनपत्र) दाखल करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे खालीलप्रमाणे-

[?] नामनिर्देशन पत्र विहीत नमुना २ अ 

[?] नामनिर्देशन पत्रासोबत विहीत प्रपत्रातील प्रपत्र २६ (भाग-अ, भाग-ब आणि सत्यापन) चे शपथपत्र 

[?] मतदार यादीत उमेदवाराचे नाव आहे, त्या मतदारसंघातील मतदार यादीची प्रमाणित प्रत

[?] राष्ट्रीय पक्ष, राज्यस्तरीय पक्ष, मान्यता प्राप्त पक्षाचा उमेदवार असल्यास अ व ब फॉर्म

[?]  मतदारसंघ राखीव असल्यास नामनिर्देशन पत्रासोबत सक्षम अधिकाऱ्यांनी दिलेले जातीचे प्रमाणपत्र

[?] नामनिर्देशन पत्रासोबत अनामत रोख रक्कमेची पावती, चलन सादर करणे आवश्यक आहे.

[?] बँकेत स्वत:चे नावे फक्त निवडणूक खर्चासाठी खाते उघडणे व सदर खाते क्रमांकाची माहिती नामनिर्देशन पत्रासोबत लेखी स्वरुपात देणे आवश्यक आहे.

[?] उमेदवारचे फोटो/रहिवास पुरावा/पॅन कार्ड साक्षांकीत प्रत

[?] उमेदवार मान्यताप्राप्त राजकीय पक्षाचे असल्यास एक प्रस्तावक आवश्यक आहे.

[?] अपक्ष उमेदवार असल्यास त्यांना १० प्रस्तावक असणे आवश्यक आहे.

[?] एक व्यक्ती जास्तीत-जास्त चार नामनिर्देशन पत्रे सादर करु शकते.

[?] एक व्यक्ती जास्तीत जास्त दोन लोकसभा मतदार संघातून नामनिर्देशन पत्र सादर करु शकते.

[?]  नामनिर्देशन पत्र सादर करताना उमेदवार व इतर जास्तीत - जास्त चार व्यक्ती हजर राहू शकतात.

[?]  नामनिर्देशन पत्र सादर करण्यासाठी येणाऱ्या व्यक्तीना कमाल तीन वाहनांची मर्यादा आहे.

विधानसभा निवडणूक उमेदवारी अर्ज (नामनिर्देशनपत्र) दाखल करण्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे खालीलप्रमाणे-

Assembly Election 2019
LIST OF DOCUMENTS TO BE SUBMITED
1.      Nomination Form 2A
2.      Political Party Form A and Form B
3.      Affidavit - Form 26 (100 Stamp Paper Notarized including Annexures)
4.      Declaration of Candidate / Election Agent for Photo
5.      Deposit Receipt
6.      Election expenditure letter / Xerox copy of Pass Book
7.      Photo – 5 Colour Copies (mention name and Sign overleaf of Photo)
8.      Candidate 2 colours photos in envelope (mention name and sign on envelope and overleaf of photo)
9.      Certify copy of Candidate Voter List Letter
10.   Pan of Candidate
11.   Adhar Card of Candidate
12.   Election Card of Candidate
13.   Copy of All No Due Certificate (Candidate)
14.   Certified copy of Proposer’s in Voters List – 10
15.   ID Proof and Voter Card of Proposer
16.   Appointment of Election Agent Form
17.   Election Agent ID Proof and Residence Proof Copy and Five Photos/ Certify copy of Voter List Letter
18.   Candidate / Election Agent Specimen Form
19.   Name on Ballot Paper letter
20.   Supported documents copies – Not to Attach (Personal Bank details, policy details, liability details)

Check List to be collected after submission of form
1.    Rules Hand book for election commission
2.    Register of Expenditure / Rules / Price List
3.    Polling Agent appointment Form
4.    Officers List of Contacts with Designation
5.    Various permission letter formats

निवडणूक खर्चाचे नियंत्रण/देखरेख/समन्वय व विहित नमुन्यात दैनंदिन सादर करणे सल्ला व सेवेसाठी  अथवा अधिक माहितीसाठी प्राब संस्थेशी संपर्क करा- 
पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब)

Mr. Chandrakant Bhujbal

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) PUNE
पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब)

=============================

     New Book

"महाराष्ट्रातील रणसंग्राम" पुस्तक

=============================
"महाराष्ट्रातील राजकारण" 

=============================
निवडणूक पूर्वतयारी व आचारसंहिता Election Preparation and Code of Conduct E-Book


महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुक-2024 प्रचारासाठी विविध परवाने अर्जांचे नमुने format download करा

महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुक-2024 प्रचारासाठी विविध परवाने अर्जांचे नमुने 


प्रचारासाठी विविध परवान्यांचे अर्जांचे नमुने एकत्रित उपलब्ध

https://bhujbalchandrakant.myinstamojo.com/product/2024
लोकसभा/विधानसभा निवडणुक- प्रचारासाठी विविध परवाने आवश्यक असतात अशा सर्व परवाने प्रकार व त्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे कोणती लागतात. परवाने कोठे मिळतात व त्यासाठी विविध अर्जांचे नमुने पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेने उपलब्ध करून दिलेले आहेत.
विविध अर्जांचे नमुने format download

https://bhujbalchandrakant.myinstamojo.com/product/2024

मिरवणुक/रॅली/पदयात्रा आयोजित करण्यासाठी अर्ज (प्रपत्र-अ) (अर्जाचा नमुना)
मिरवणुक/रॅली/पदयात्रासाठी पोलीस स्टेशनचे ना हरकत पत्र (अर्जाचा नमुना)
मिरवणुक/रॅली/पदयात्रासाठी वाहतूक नियंत्रण विभागाचे ना हरकत पत्र (अर्जाचा नमुना)
तात्पुरत्या प्रचार कार्यालय /पक्ष कार्यालयाच्या बांधकामासाठी अर्ज (प्रपत्र 1) (अर्जाचा नमुना)
प्रचार कार्यालय /पक्ष कार्यालयाकरीता जागा मालकाचे संमतीपत्र (प्रपत्र 2) (अर्जाचा नमुना)
प्रचार कार्यालय /पक्ष कार्यालयाच्या तात्पुरत्या बांधकामासाठी पोलिस विभागाचे ना हरकत प्रमाणपत्र (प्रपत्र 3) (अर्जाचा नमुना)
निवडणूक प्रचारासाठी वापरावयाच्या वाहनांच्या परवाना करिता अर्ज (प्रपत्र-W) (अर्जाचा नमुना)
परिवहन वाहनांवर जाहिरात लावण्याची परवानगी मिळण्यासाठी/परवानगीच्या नुतनीकरणासाठी अर्ज (नमुना पी. डी.ए.ए.)(अर्जाचा नमुना)
सभेसाठी उंच व्यासपीठ /बॅरिकेड बांधण्याचा अर्ज (प्रपत्र - G1) (अर्जाचा नमुना)
सभा/कोपरा सभा आयोजित करण्यासाठीचा अर्ज (प्रपत्र – अ) (अर्जाचा नमुना)
सभा/कोपरा सभा आयोजित करण्यासाठी पोलिस स्टेशनचे ना हरकत पत्र (अर्जाचा नमुना)
सभा/कोपरा सभा आयोजित करण्यासाठी वाहतूक विभागाचे ना हरकत पत्र (अर्जाचा नमुना)
सभा/कोपरा सभा आयोजित करण्यासाठी जागा मालकाचे संमतीपत्र (अर्जाचा नमुना)
हेलिपॅड चे बांधकाम करण्यासाठी अर्ज (प्रपत्र A) (अर्जाचा नमुना)
हेलिपॅड / Fixed Wing Aircraft चे बांधकाम करण्यासाठी अर्ज (प्रपत्र B) (अर्जाचा नमुना)
हेलिकॉप्टर उतरविण्याच्या खाजगी ठिकाण/जागा मालकाचे संमतीपत्र (प्रपत्र C) (अर्जाचा नमुना)
हेलिकॉप्टर उतरविण्याच्या ठिकाण/शैक्षणिक संस्थेच्या मुख्य अधिकाऱ्याचे संमतीपत्र (प्रपत्र D) (अर्जाचा नमुना)
हेलिकॉप्टर/हेलिपॅड उतरविण्याच्या ठिकाण/ पोलीस स्टेशनचे संमतीपत्र (प्रपत्र E) (अर्जाचा नमुना)
हेलिकॉप्टर/हेलिपॅड करिता अग्निशमन कार्यालयाचे ना हरकत पत्र (प्रपत्र F) (अर्जाचा नमुना)
हेलिकॉप्टर/हेलिपॅड करिता सार्वजनिक बांधकाम विभागाचे ना हरकत पत्र (प्रपत्र G) (अर्जाचा नमुना)
प्रचारासाठी विविध परवाने स्वरूप व कार्य क्षेत्र, वितरीत करणारे अधिकारी स्तर आणि ना हरकत प्रमाणपत्र देणारा विभाग व संबंधित परवान्यासाठी लागणारे आवश्यक कागदपत्रांची माहिती दर्शवणारा तक्ता- प्रचारासाठी विविध परवाने स्वरूप- 1. वाहन परवाना, 2. तात्पुरते पक्ष कार्यालय उभारणे 3. कोपरा सभा/प्रचार सभेसाठी मैदान परवाना, लाउडस्पीकर परवाना, 4. रॅली/मिरवणुक/रोडशो/पदयात्रा, लाउडस्पीकर, 5. स्टेज/बॅरीकेटस/रोस्टम, 6. हेलिकॉप्टर लँडीग परवाना.

निवडणूक विषयक सल्ला व मार्गदर्शन - चंद्रकांत भुजबळ - ९४२२३२३५३३ पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) Political Research and Analysis Bureau (PRAB) 

लोकसभा/विधानसभा निवडणुक-2024 प्रचारासाठी विविध परवाने अर्जांचे नमुने format download कराhttps://bhujbalchandrakant.stores.instamojo.com/?ref=profile_bar

लोकसभा सार्वत्रिक निवडणूक 2024 करिता मतदार संघातील प्रचारासाठी विविध परवानग्या देण्याकरिता सुविधा कक्षाची स्थापना करण्यात आलेली आहे. मात्र उमेदवारांना परवानगीसाठी लागणारी आवश्यक कागदपत्रे यांच्याबाबत संभ्रम निर्माण होत असल्याने परवानगीसाठी लागणाऱ्या कागदपत्रांची यादी निवडणूक आयोगाने प्रसिद्ध केली आहे. निवडणूक विषयक मार्गदर्शन व सेवेसाठी पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेतर्फे उपलब्ध आहे. आचारसंहिता नियम व कायदे याबाबत ई-बुक मार्गदर्शक पुस्तिका देखील उपलब्ध करण्यात आलेली आहे.

"पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस" असे बनावट नाव धारण करणाऱ्या फर्म चा "प्राब" संस्थेशी कोणताही संबंध नाही. "प्राब" संस्थेच्या नावात साधर्म्य नाव धारण करून बनावट नावे राजकीय पक्ष व उमेदवारांची फसगत काही तथाकथित फर्म करीत आहेत अशा गैरप्रवृत्तीला थारा देऊ नये सत्यता पडताळणी करूनच संवाद साधावा असे आवाहन प्राब संस्थेतर्फे करण्यात आले आहे. 

जाहीर सभा चौक सभा व सर्व प्रकारच्या सभा
उमेदवारांना घ्यावयाच्या जाहीर सभा, चौकसभा, तसेच सर्व प्रकारच्या सभांसाठी संबंधित पोलीस ठाण्याच्या पोलिस निरीक्षकांची परवानगी आवश्यक आहे. त्यासाठी उमेदवाराचा परवानगी साठीचा अर्ज, सभेसाठी जागेची परवानगी देताना जागा स्थानिक प्राधिकरणाच्या ताब्यात असल्यास त्यांच्याकडील ना हरकत दाखला, भाडे पावती, शिक्षण संस्था किंवा अन्य खासगी संस्था यांच्या मालकीची जागा/मैदान असल्यास संबंधित संस्थेचे संमतीपत्र उपविभागीय अधिकारी यांचा ना हरकत दाखला, स्वतंत्र प्रवेश व बाहेर जाण्याचा मार्ग असणे आवश्यक, सुरक्षेच्या कारणास्तव पोलीस विभागाने छाननी करून अशा प्रस्तावास मान्यता द्यावी, संबंधित पोलीस अधिकाऱ्यांनी सदर सभेसाठी प्रपत्र संबंधितांकडून घ्यावे, तसेच सक्षम अधिकारी यांना आवश्यक वाटतील अशी कागदपत्रे सोबत जोडणे आवश्यक आहे.

पोस्टर्स झेंडे, कापडी बॅनर
सार्वजनिक ठिकाणी पोस्टर झेंडे कापडी बॅनर लावण्यासाठी संबंधित स्थानिक स्वराज्य संस्थेची परवानगी आवश्यक आहे. परवानगीसाठी उमेदवाराचा अर्ज, खाजगी जागा असल्यास मालकाचे संमती पत्र, स्थानिक स्वराज्य संस्थेची जागा असल्यास ही परवाना फी जाहिरात फी ची पावती आवश्यक आहे.

खासगी जागेवर जाहिरात फलक प्रचार साहित्य लावणे
खासगी जागेवर उमेदवाराला जाहिरात फलक प्रचार साहित्य लावण्यासाठी स्थानिक स्वराज्य संस्थेची परवानगी घ्यायची असल्यास संबंधित उमेदवाराचा अर्ज खासगी जागा असल्यास जागा मालकाचे संमती पत्र,स्थानिक स्वराज्य संस्था जागा परवाना फी, व पोलिसांचा ना हरकत दाखला आवश्यक आहे.

प्रचार वाहन परवानगी
प्रचार वाहनाची परवानगी घ्यावयाची असल्यास निवडणूक निर्णय अधिकाऱ्याची परवानगी आवश्यक असते त्यासाठी उमेदवाराचा अर्ज, वाहनाचे आरसी बुक, वाहनाचा विमा, कर भरल्याची पावती, पियूसी प्रमाणपत्र, वाहनाचे फिटनेस प्रमाणपत्र, प्रादेशिक परिवहन अधिकारी यांचा ना हरकत दाखला, वाहनाचा चारही बाजूंचा फोटो, पोलिसांचा ना हरकत दाखला, व्यावसायिक वाहन असल्यास वैध परवाना, चालकाचा वाहन चालवणे बाबतचा परवाना आवश्यक आहे.

उमेदवाराचे तात्पुरते प्रचार कार्यालय
उमेदवाराला तात्पुरते प्रचार कार्यालय उघडायचे असल्यास संबंधित सहाय्यक निवडणूक निर्णय अधिकारी यांची परवानगी गरजेची असते. त्यासाठी संबंधित उमेदवाराचा अर्ज, खाजगी जागा असल्यास मागलकाचे संमती पत्र, स्थानिक स्वराज्य संस्था जागा परवाना फी, व पोलिसांचा ना हरकत दाखला आवश्यक आहे.

हेलिपॅड व हेलिकॉप्टर उतरविण्यासाठी
संबंधित उमेदवाराला हेलिपॅड व हेलिकॉप्टर उतरवण्याची परवानगी घ्यायची असल्यास अप्पर जिल्हा दंडाधिकारी यांची परवानगी आवश्यक असते त्यासाठी संबंधित उमेदवाराचा त्याबाबतचा अर्ज, पोलीस अधीक्षक यांचे ना हरकत प्रमाणपत्र, महानगरपालिका, नगरपालिका, ग्रामपंचायत यांचे ना हरकत प्रमाणपत्र, सार्वजनिक बांधकाम विभागाचे ना हरकत प्रमाणपत्र, अग्निशमन दलाचे ना हरकत प्रमाणपत्र, रुग्णवाहिकेच्या उपलब्धते बाबतचे प्रमाणपत्र आवश्यक आहे.

ध्वनीक्षेपकाची परवानगी
प्रचार सभा किंवा प्रचार फेरीसाठी ध्वनिक्षेपक लावायचे असल्यास संबंधित पोलीस ठाण्याच्या पोलीस निरीक्षकांची परवानगी लागते. त्याबाबतच्या परवानगीसाठी संबंधित उमेदवाराचा अर्ज, वाहनांसाठी आरटीओ व सहाय्यक निवडणूक निर्णय अधिकारी यांचे परवानगी व पोलीस ठाण्याचे प्रभावी अधिकारी यांची परवानगी आवश्यक आहे.

शाळेच्या मैदानावरील सभा
संबंधित उमेदवाराला शाळेच्या मैदानावर प्रचार सभा आयोजित करावयाची असल्यास त्यासाठी लागणाऱ्या परवानगीसाठी उमेदवाराने उपविभागीय दंडाधिकारी यांच्याकडे स्वतःचा अर्ज, व त्यासोबत शाळा व्यवस्थापन समितीचे ना हरकत प्रमाणपत्र जोडणे आवश्यक आहे.

सोशल मीडिया, इलेक्ट्रॉनिक मीडिया, प्रिंट मीडियावर प्रसिद्ध करावयाच्या जाहिराती
उमेदवाराला सोशल मीडिया, इलेक्ट्रॉनिक मीडिया, किंवा प्रिंट मीडियावर (शेवटचे 48 तास) जाहिरात प्रसिद्ध करायची असल्यास त्यासाठी जिल्हा माहिती अधिकारी यांची परवानगी गरजेची आहे. परवानगीसाठी संबंधित उमेदवाराने प्रसिद्ध करावयाची जाहिरात एम.सी.एम.सी कमिटी कडून प्रमाणीत करून घेणे आवश्यक आहे. त्यासाठीचा फॉर्म मीडिया सेंटर येथे उपलब्ध होईल.

फ्लेक्स, बोर्ड, झेंडे, होर्डिंग्स, बॅनर व पोस्टर
संबंधित उमेदवाराला फ्लेक्स, बोर्ड, झेंडे, होर्डिंग, बॅनर किंवा पोस्टर लावायचे असल्यास संबंधित स्थानिक स्वराज्य संस्था यांची परवानगी घेणे आवश्यक आहे. त्यासाठी इमारतीवर झेंडे, पोस्टर, बॅनर लावण्यासाठी संबंधित जागा मालकाचे संमती पत्र, ठरलेल्या भाड्याचा रकमेचा तपशील, तसेच सक्षम प्राधिकारी यांना आवश्यक वाटते अशी अन्य कागदपत्रे व वाहतुकीस अडथळा होणार नाही अशा पद्धतीने पोस्टर प्रदर्शित करण्याची दक्षता घेणे आवश्यक आहे.

मिरवणूक, पदयात्रा, रॅली, प्रचार फेरी, रोडशो
उमेदवाराला मिरवणूक पदयात्रा रॅली प्रचार फेरी किंवा रोड शो करावयाचा असल्यास त्यासाठी संबंधित पोलीस ठाण्याच्या पोलीस निरीक्षकांची किंवा प्रभावी अधिकाऱ्यांची परवानगी घेणे आवश्यक आहे परवानगीसाठी उमेदवाराचा अर्ज पदयात्रा व रॅलीच्या मार्गाचा आराखडा वाहनांसाठी प्रादेशिक परिवहन अधिकाऱ्याचे ना हरकत प्रमाणपत्र पदयात्रेसाठी रॅलीच्या मार्गाच्या आराखड्यास वाहतूक पोलिसांची परवानगी तसेच सक्षम प्राधिकारी यांना आवश्यक वाटतील अशी सर्व कागदपत्रे आवश्यक राहतील.

Mr. Chandrakant Bhujbal

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) PUNE
पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब)

=============================

     New Book

"महाराष्ट्रातील रणसंग्राम" पुस्तक

=============================
"महाराष्ट्रातील राजकारण" 

=============================
निवडणूक पूर्वतयारी व आचारसंहिता Election Preparation and Code of Conduct E-Book


Monday 7 October 2024

Maharashtra Vidhansabha Election Opinion polls 2024; शिवसेना आणि राष्ट्रवादीच्या फुटीचा भाजपला तोटाच; मतांच्या प्रमाणात होत आहे घट; बंडाळीचा फायदा कोणाला पहा-

महायुतीतून लढणे अजित पवारांच्या राष्ट्रवादीला धोक्याचेच; जिंकतील अवघ्या 15 ते 20 जागा!


शिवसेना आणि राष्ट्रवादीच्या विभाजन आणि फुटीचा भाजपला तोटाच होत असून आगामी काळातही तोटाच होण्याचा संभव असून पक्षाच्या मतांच्या प्रमाणात घट होऊ शकते असा निष्कर्ष सर्वेक्षणातून निघत आहे. केवळ सत्तेसाठी संख्येची जुळवाजुळव करण्याइतपतच ठीक आहे मात्र मतदारांच्या समोर जाताना स्थानिक पातळीवर राजकीय मिश्रण रुचताना दिसत नाही. मागील निवडणुकांमध्ये शिवसेना आणि राष्ट्रवादी पक्षांचे मतांचे प्रमाण पाहिल्यास फाटाफूट आणि विभाजनानंतर दोन्ही गटांचे एकत्रित मतांचे प्रमाण वाढलेले असून खरा राजकीय लाभ मिळाल्याचे स्पष्ट होते. नुकत्याच झालेल्या २०२४ च्या लोकसभा निवडणुकीत शिवसेना(ठाकरे) गटाचे मतांचे प्रमाण 16.72 टक्के तर शिवसेना शिंदे गटाचे मतांचे प्रमाण 12.95 टक्के होते यांची एकूण मतांचे 29.67 टक्के प्रमाण आहे तर राष्ट्रवादी (शरदचंद्र पवार) मतांचे प्रमाण 10.27 टक्के तर राष्ट्रवादी (अजित पवार) पक्षाचे मतांचे प्रमाण 8.6 टक्के होते यांची एकूण मतांचे 18.87 टक्के प्रमाण आहे. दोन्ही गटांच्या पक्षांचे एकूण 48.54 मतांचे प्रमाण होते. भाजपचे 26.18 टक्के प्रमाण जवळपास स्थिरावले आहे तर काँग्रेसचे देखील 16.92 मतांचे प्रमाण स्थिरावले आहे. बंडाळीचा खरा लाभ कोणाला होत आहे हे भाजप व काँग्रेसने अभ्यासने महत्वाचे आहे. हे गणित समजणे जरा कठीण जाऊ शकते त्यासाठी सविस्तरपणे खुलासा अहवालात पाहू शकता. राज्यातील राजकीय उलथापालथ होण्यास जबाबदार भाजपला ठरवले जात असून स्थानिक पातळीवर मतदारांमध्ये याचा रोष पहावयास मिळत आहे. त्याचा विपरीत परिणाम मतदानातून दिसून येईल. दरम्यान महायुतीतून लढणे अजित पवारांच्या राष्ट्रवादीला धोक्याचेच असून जागावाटपात कितीही जागा मिळाल्या तरी 15 ते 20 जागांवरच गाडी अडखळणार आहे अशी राजकीय स्थिती स्थानिक पातळीवर निर्माण झालेली असल्याचे सर्वेक्षणात दिसून आलेले आहे.

पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या मतदानपूर्व जनमत चाचणीचे निष्कर्ष

महाराष्ट्र विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2024 च्या पार्श्वभूमीवर अचूक सर्वेक्षण अंदाज वर्तविण्यात प्राविण्य मिळविलेल्या पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेकडून राज्यात मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) ऑगस्ट व सप्टेंबरमध्ये मतदारांचे मत आजमावून घेतले. या मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल)मध्ये धक्कादायक निष्कर्ष आलेले आहेत. त्यानुसार विधानसभा निवडणूकीमध्ये महाविकास आघाडीला सर्वाधिक जागा मिळणार असल्याचा अंदाज वर्तविण्यात आला आहे.

पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) नुसार राज्यात महाविकास आघाडीचाच सर्वाधिक प्रभाव या निवडणुकीत राहणार आहे असा अंदाज निष्कर्षातून व्यक्त होत आहे. प्रमुख राजकीय पक्षांच्या मतांचे प्रमाण भाजप-22.83% तर कॉंग्रेस-18.42% आणि शिवसेना-11.74% तर शिवसेना (उबाटा)-15.24% आणि राष्ट्रवादी-8.48% आणि राष्ट्रवादी (शरदचंद्र पवार)-13.71 तसेच अन्य राजकीय पक्ष, अपक्ष व नोटासह 9.58% असे संभाव्य मतांचे प्रमाण राहील असा अंदाज सर्वेक्षणातून वर्तविण्यात येत आहे. महायुतीच्या प्रमुख तीन पक्षांच्या एकत्रितपणे मतांचे प्रमाण 43.05 टक्के इतके तर महाविकास आघाडीच्या प्रमुख तीन पक्षांच्या एकत्रितपणे मतांचे प्रमाण 47.37 टक्के इतके राहण्याची शक्यता मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) नुसार व्यक्त होत आहे. 

मतदारांचा कल आणि स्थानिक पातळीवरील राजकीय घडामोडींवर आधारित राजकीय पक्षांमध्ये उमेदवारांचे सर्वाधिक विजयी होण्याचे तुलनात्मक प्रमाणात (स्ट्राईक रेट) मध्ये राष्ट्रवादी (शरदचंद्र पवार) पक्ष सरस ठरणार आहे. मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) मध्ये पक्ष निहाय भाजप पक्षाचे मतांचे प्रमाण अन्य पक्षांच्या तुलनेत जास्तीचेच राहणार आहे मात्र मागील निवडणुकांच्या तुलनेत जनाधारात घट होण्याचा संभव आहे. स्थानिक पातळीवरील राजकीय घडामोडींवर स्ट्राईक रेट अवलंबून राहणार आहे. मागील विधानसभा व लोकसभा निवडणुकांच्या तुलनेत राज्यातील बदलत्या राजकीय घडामोडी आणि प्रमुख शिवसेना आणि राष्ट्रवादी या दोन पक्षांमधील विभाजन, फाटाफूटीचा लाभ कोणाला मिळणार यासह अन्य प्रमुख निष्कर्ष प्राब संस्थेच्या सर्वेक्षण अहवालात पाहण्यास मिळेल.

महाराष्ट्र विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2019 नंतरच्या काळात राजकारणातील घडामोडींमध्ये झपाट्याने धक्कादायक बदल होत गेले. बदलत्या राजकीयदृष्ट्या समीकरणांमुळे स्थानिक पातळीवरील राजकारणात देखील अमुलाग्र बदल झाले त्याचा थेट परिणाम राजकीय पक्षांच्या जनाधारात परिवर्तीत होत गेले. विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2019 मधील निकालापूर्वीच आत्मसन्मानाची बीजे रोवली होती असे नंतर स्पष्ट झाले होते. प्रमुख राजकीय पक्षांमध्ये 2019 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपने १६४ जागा लढवून १०५ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 25.75 टक्के इतके होते. अर्थातच युती मध्ये निवडणूक लढवली होती. शिवसेनेने १२४ जागा लढवून ५६ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 16.41 टक्के इतके होते.
 
राष्ट्रवादीने १२१ जागा लढवून ५४ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 16.71 टक्के इतके होते. काँग्रेसने १४७ जागा लढवून ४४ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 15.87 टक्के इतके होते. महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने १०१ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 2.25 टक्के इतके होते. एमआयएमने ४४ जागा लढवून २ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 1.34 टक्के इतके होते. शेकापने २४ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 0.97 टक्के इतके होते. स्वाभिमानी पक्षाने ५ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 0.40 टक्के इतके होते. वंचित बहुजन आघाडीने २३६ जागा लढवून एकही जागेवर यश मिळाले नाही मात्र मतांचे प्रमाण 4.58 टक्के इतके होते. राष्ट्रीय समाज पक्षाने ६ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण केवळ 0.15 टक्के इतके होते. 

निकालानंतर शिवसेनेने भाजपपासून फारकत घेतली आणि आघाडीच्या पक्षांबरोबर सत्ता स्थापन केली. त्यानंतर शिवसेनेत बंड होऊन 2 गटांमध्ये विभाजन झाले यामध्ये एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली 40 आमदार व उद्धव ठाकरे यांच्याकडे उर्वरित आमदार राहिले. शिवसेनेपाठोपाठ कालांतराने राष्ट्रवादी पक्षामध्ये 2 गटांमध्ये विभागणी होऊन अजित पवार यांच्या गटाकडे 40 आमदार तर उर्वरीत आमदार शरद पवार यांच्याकडे राहिले. भाजपने शिंदे यांची सेना आणि अजित पवार यांचा राष्ट्रवादी गट एकत्रितरीत्या महायुती नावाने सत्ता उपभोगत असून सार्वजनिक लोकसभा निवडणुकांना प्रथमच सामोरे गेले आणि जनतेने त्यांच्या विरोधात कौल दिला. बहुतांश जागा महायुतीला गमवाव्या लागल्या आहेत त्यामुळे प्रामुख्याने भाजपला धक्का बसला आहे. मुळातच महायुतीचे राजकीय मिश्रण मतदारांना रुचले नसल्याचे निकालावरून स्पष्ट झाले. राजकारणात जसे वारे वाहते तसा पक्षांतराचा प्रवाह प्रवाहित होतो आणि महाविकास आघाडीकडे राजकीय महत्वाकांक्षा असलेले उपेक्षित नेते आकर्षित झालेले पहावयास मिळत आहेत. महाविकास आघाडीमध्ये सद्यस्थितीत आगामी विधानसभा निवडणुकांच्या पार्श्वभूमीवर गुड फीलचे वातावरण आहे. 

लोकसभा निवडणुकीमध्ये अनेक घटकांच्या विविध मागण्या व विरोधाचा परिणाम महायुतीच्या पराभवात दिसून आला त्यामुळे येत्या विधानसभा निवडणुकांना सामोरे जाताना मतदारांचा कल कसा आहे हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेकडून करण्यात आला. मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) मध्ये स्थानिक पातळीवरील मतदारांची व राजकीय पदाधिकाऱ्यांची सद्यस्थितीत असलेले मत आजमावून घेतले त्याचा निष्कर्ष अहवालात दिलेला आहे.

मतदारांनी दिलेल्या कल व पसंती नुसार राजकीय पक्षांच्या मतांचे प्रमाण वरीलप्रमाणे विषद करण्यात आलेले असून साधारण स्ट्राईक रेट प्रमाणे जागा मिळतील यामध्ये 2 ते 7 टक्के कमी-जास्त होऊ शकतात. भाजप- 65 ते 70 तर शिवसेना(शिंदे)- 25 ते 35 आणि राष्ट्रवादी(अजित पवार)- 15 ते 20 तसेच अन्य घटक पक्ष- 5 ते 10 असे महायुतीचे किमान 110 तर कमाल 135 पर्यंत संभाव्य जागा येऊ शकतील असा निष्कर्ष निघत आहे. तर महाविकास आघाडीमध्ये काँग्रेस- 55 ते 60 व शिवसेना(ठाकरे)- 35 ते 40 आणि राष्ट्रवादी(शरदचंद्र पवार)- 60 ते 65 तसेच आघाडीतील घटक पक्ष व अन्य- 3 ते 13 असे महाविकास आघाडीचे किमान 153 तर कमाल 178 पर्यंत संभाव्य जागा येऊ शकतील असा निष्कर्ष या ओपिनियन पोल मधून निघत आहे. यामध्ये जागावाटप व अन्य परिणामकारक घाडमोडीनंतर बदल होऊ शकतात. 

2019 च्या निवडणूक निकालानंतर महाराष्ट्र विधानसभेतील एकूण 288 जागांपैकी रिक्त झालेल्या 6 मतदारसंघात पोटनिवडणुका घेण्यात आल्या तर लोकसभा निवडणुकीत निवडून आल्याने 7 आमदारांनी आपल्या पदाचे राजीनामे दिल्याने सद्यस्थितीत सदर जागा रिक्त आहेत तर कॉंग्रेसच्या एका आमदाराने राजीनामा देऊन शिंदे यांच्या शिवसेनेत प्रवेश केल्याने एक जागा रिक्त असून अन्य काही जागांमध्ये निधनाने रिक्त आहेत. 

विधानसभा निवडणुकांमध्ये जागा वाटपावरून कोणत्या पक्षाकडे जागा जाते हे निश्चित झाल्यानंतर लढत स्पष्ट होईल तेव्हा संभाव्य अंदाजातील अचूकता निष्पन्न होईल. मतदारांचा कल जाणून घेताना राजकीय पक्ष आणि स्थानिक पातळीवरील प्रमुख पदाधिकारी यांची पसंती आजमावून घेतली जाते त्यावरून संभाव्य मतांचे प्रमाण ठरते. प्राब संस्थेकडून मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) घेऊन स्थिती स्पष्ट केलेली असून स्थानिक पातळीवर पक्षांतर, बंडखोरी, उमेदवारी वाटप, सामाजिक समीकरणांवर तेथील संभाव्य यश अवलंबून राहणार आहे. या सर्वेक्षणाचा जागावाटप व उमेदवार निवडीसाठी राजकीय पक्ष व इच्छुकांना उपयुक्त अहवाल आहे. या अहवालाच्या आधारावर उमेदवारीवर दावा केला जाऊ शकतो व सत्य वस्तुस्थिती काय आहे हे देखील स्पष्ट होते.

महायुती, महाविकास आघाडी, तिसरी आघाडी, चौथी आघाडी, वंचित, मनसेसह यांचा तसेच सामाजिकदृष्ट्या मराठा, ओबीसी, आदिवासी, मुस्लिम या प्रमुख घटकांचा देखील समावेश सर्वेक्षणात अंतर्भूत केलेला आहे.

सूचना- पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या (ओपिनियन पोल) जनमत चाचणी सर्वेक्षणातील अहवालामधील केवळ थोडक्यात सारांश देण्यात आलेला असून विधानसभा मतदारसंघ निहाय तपशीलवार रिपोर्ट सशुल्क उपलब्ध करून दिला जाईल याकरिता प्राब संस्थेशी संवाद साधावा.  

Mr. Chandrakant Bhujbal

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) PUNE
पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब)

=============================

     New Book

"महाराष्ट्रातील रणसंग्राम" पुस्तक

=============================
"महाराष्ट्रातील राजकारण" 

=============================
निवडणूक पूर्वतयारी व आचारसंहिता Election Preparation and Code of Conduct E-Book


Sunday 6 October 2024

Maharashtra Vidhansabha Election Opinion polls 2024; पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या (ओपिनियन पोल) जनमत चाचणी सर्वेक्षणातील अंदाज पहा

महाराष्ट्र विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2024 मध्ये महाविकास आघाडीला सर्वाधिक जागा मिळणार

पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या मतदानपूर्व जनमत चाचणीचे निष्कर्ष

महाराष्ट्र विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2024 च्या पार्श्वभूमीवर अचूक सर्वेक्षण अंदाज वर्तविण्यात प्राविण्य मिळविलेल्या पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेकडून राज्यात मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) ऑगस्ट व सप्टेंबरमध्ये मतदारांचे मत आजमावून घेतले. या मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल)मध्ये धक्कादायक निष्कर्ष आलेले आहेत. त्यानुसार विधानसभा निवडणूकीमध्ये महाविकास आघाडीला सर्वाधिक जागा मिळणार असल्याचा अंदाज वर्तविण्यात आला आहे.

पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) नुसार राज्यात महाविकास आघाडीचाच सर्वाधिक प्रभाव या निवडणुकीत राहणार आहे असा अंदाज निष्कर्षातून व्यक्त होत आहे. प्रमुख राजकीय पक्षांच्या मतांचे प्रमाण भाजप-22.83% तर कॉंग्रेस-18.42% आणि शिवसेना-11.74% तर शिवसेना (उबाटा)-15.24% आणि राष्ट्रवादी-8.48% आणि राष्ट्रवादी (शरदचंद्र पवार)-13.71 तसेच अन्य राजकीय पक्ष, अपक्ष व नोटासह 9.58% असे संभाव्य मतांचे प्रमाण राहील असा अंदाज सर्वेक्षणातून वर्तविण्यात येत आहे. महायुतीच्या प्रमुख तीन पक्षांच्या एकत्रितपणे मतांचे प्रमाण 43.05 टक्के इतके तर महाविकास आघाडीच्या प्रमुख तीन पक्षांच्या एकत्रितपणे मतांचे प्रमाण 47.37 टक्के इतके राहण्याची शक्यता मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) नुसार व्यक्त होत आहे. 

मतदारांचा कल आणि स्थानिक पातळीवरील राजकीय घडामोडींवर आधारित राजकीय पक्षांमध्ये उमेदवारांचे सर्वाधिक विजयी होण्याचे तुलनात्मक प्रमाणात (स्ट्राईक रेट) मध्ये राष्ट्रवादी (शरदचंद्र पवार) पक्ष सरस ठरणार आहे. मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) मध्ये पक्ष निहाय भाजप पक्षाचे मतांचे प्रमाण अन्य पक्षांच्या तुलनेत जास्तीचेच राहणार आहे मात्र मागील निवडणुकांच्या तुलनेत जनाधारात घट होण्याचा संभव आहे. स्थानिक पातळीवरील राजकीय घडामोडींवर स्ट्राईक रेट अवलंबून राहणार आहे. मागील विधानसभा व लोकसभा निवडणुकांच्या तुलनेत राज्यातील बदलत्या राजकीय घडामोडी आणि प्रमुख शिवसेना आणि राष्ट्रवादी या दोन पक्षांमधील विभाजन, फाटाफूटीचा लाभ कोणाला मिळणार यासह अन्य प्रमुख निष्कर्ष प्राब संस्थेच्या सर्वेक्षण अहवालात पाहण्यास मिळेल.

महाराष्ट्र विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2019 नंतरच्या काळात राजकारणातील घडामोडींमध्ये झपाट्याने धक्कादायक बदल होत गेले. बदलत्या राजकीयदृष्ट्या समीकरणांमुळे स्थानिक पातळीवरील राजकारणात देखील अमुलाग्र बदल झाले त्याचा थेट परिणाम राजकीय पक्षांच्या जनाधारात परिवर्तीत होत गेले. विधानसभा सार्वत्रिक निवडणूक-2019 मधील निकालापूर्वीच आत्मसन्मानाची बीजे रोवली होती असे नंतर स्पष्ट झाले होते. प्रमुख राजकीय पक्षांमध्ये 2019 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजपने १६४ जागा लढवून १०५ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 25.75 टक्के इतके होते. अर्थातच युती मध्ये निवडणूक लढवली होती. शिवसेनेने १२४ जागा लढवून ५६ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 16.41 टक्के इतके होते.
 
राष्ट्रवादीने १२१ जागा लढवून ५४ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 16.71 टक्के इतके होते. काँग्रेसने १४७ जागा लढवून ४४ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 15.87 टक्के इतके होते. महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने १०१ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 2.25 टक्के इतके होते. एमआयएमने ४४ जागा लढवून २ जागा जिंकल्या होत्या. मतांचे प्रमाण 1.34 टक्के इतके होते. शेकापने २४ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 0.97 टक्के इतके होते. स्वाभिमानी पक्षाने ५ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण 0.40 टक्के इतके होते. वंचित बहुजन आघाडीने २३६ जागा लढवून एकही जागेवर यश मिळाले नाही मात्र मतांचे प्रमाण 4.58 टक्के इतके होते. राष्ट्रीय समाज पक्षाने ६ जागा लढवून अवघी १ जागा जिंकली होती. त्यांच्या मतांचे प्रमाण केवळ 0.15 टक्के इतके होते. 

निकालानंतर शिवसेनेने भाजपपासून फारकत घेतली आणि आघाडीच्या पक्षांबरोबर सत्ता स्थापन केली. त्यानंतर शिवसेनेत बंड होऊन 2 गटांमध्ये विभाजन झाले यामध्ये एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली 40 आमदार व उद्धव ठाकरे यांच्याकडे उर्वरित आमदार राहिले. शिवसेनेपाठोपाठ कालांतराने राष्ट्रवादी पक्षामध्ये 2 गटांमध्ये विभागणी होऊन अजित पवार यांच्या गटाकडे 40 आमदार तर उर्वरीत आमदार शरद पवार यांच्याकडे राहिले. भाजपने शिंदे यांची सेना आणि अजित पवार यांचा राष्ट्रवादी गट एकत्रितरीत्या महायुती नावाने सत्ता उपभोगत असून सार्वजनिक लोकसभा निवडणुकांना प्रथमच सामोरे गेले आणि जनतेने त्यांच्या विरोधात कौल दिला. बहुतांश जागा महायुतीला गमवाव्या लागल्या आहेत त्यामुळे प्रामुख्याने भाजपला धक्का बसला आहे. मुळातच महायुतीचे राजकीय मिश्रण मतदारांना रुचले नसल्याचे निकालावरून स्पष्ट झाले. राजकारणात जसे वारे वाहते तसा पक्षांतराचा प्रवाह प्रवाहित होतो आणि महाविकास आघाडीकडे राजकीय महत्वाकांक्षा असलेले उपेक्षित नेते आकर्षित झालेले पहावयास मिळत आहेत. महाविकास आघाडीमध्ये सद्यस्थितीत आगामी विधानसभा निवडणुकांच्या पार्श्वभूमीवर गुड फीलचे वातावरण आहे. 

लोकसभा निवडणुकीमध्ये अनेक घटकांच्या विविध मागण्या व विरोधाचा परिणाम महायुतीच्या पराभवात दिसून आला त्यामुळे येत्या विधानसभा निवडणुकांना सामोरे जाताना मतदारांचा कल कसा आहे हे जाणून घेण्याचा प्रयत्न पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेकडून करण्यात आला. मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) मध्ये स्थानिक पातळीवरील मतदारांची व राजकीय पदाधिकाऱ्यांची सद्यस्थितीत असलेले मत आजमावून घेतले त्याचा निष्कर्ष अहवालात दिलेला आहे.

मतदारांनी दिलेल्या कल व पसंती नुसार राजकीय पक्षांच्या मतांचे प्रमाण वरीलप्रमाणे विषद करण्यात आलेले असून साधारण स्ट्राईक रेट प्रमाणे जागा मिळतील यामध्ये 2 ते 7 टक्के कमी-जास्त होऊ शकतात. भाजप- 65 ते 70 तर शिवसेना(शिंदे)- 25 ते 35 आणि राष्ट्रवादी(अजित पवार)- 15 ते 20 तसेच अन्य घटक पक्ष- 5 ते 10 असे महायुतीचे किमान 110 तर कमाल 135 पर्यंत संभाव्य जागा येऊ शकतील असा निष्कर्ष निघत आहे. तर महाविकास आघाडीमध्ये काँग्रेस- 55 ते 60 व शिवसेना(ठाकरे)- 35 ते 40 आणि राष्ट्रवादी(शरदचंद्र पवार)- 60 ते 65 तसेच आघाडीतील घटक पक्ष व अन्य- 3 ते 13 असे महाविकास आघाडीचे किमान 153 तर कमाल 178 पर्यंत संभाव्य जागा येऊ शकतील असा निष्कर्ष या ओपिनियन पोल मधून निघत आहे. यामध्ये जागावाटप व अन्य परिणामकारक घाडमोडीनंतर बदल होऊ शकतात. 

2019 च्या निवडणूक निकालानंतर महाराष्ट्र विधानसभेतील एकूण 288 जागांपैकी रिक्त झालेल्या 6 मतदारसंघात पोटनिवडणुका घेण्यात आल्या तर लोकसभा निवडणुकीत निवडून आल्याने 7 आमदारांनी आपल्या पदाचे राजीनामे दिल्याने सद्यस्थितीत सदर जागा रिक्त आहेत तर कॉंग्रेसच्या एका आमदाराने राजीनामा देऊन शिंदे यांच्या शिवसेनेत प्रवेश केल्याने एक जागा रिक्त असून अन्य काही जागांमध्ये निधनाने रिक्त आहेत. 

विधानसभा निवडणुकांमध्ये जागा वाटपावरून कोणत्या पक्षाकडे जागा जाते हे निश्चित झाल्यानंतर लढत स्पष्ट होईल तेव्हा संभाव्य अंदाजातील अचूकता निष्पन्न होईल. मतदारांचा कल जाणून घेताना राजकीय पक्ष आणि स्थानिक पातळीवरील प्रमुख पदाधिकारी यांची पसंती आजमावून घेतली जाते त्यावरून संभाव्य मतांचे प्रमाण ठरते. प्राब संस्थेकडून मतदानपूर्व जनमत चाचणी (ओपिनियन पोल) घेऊन स्थिती स्पष्ट केलेली असून स्थानिक पातळीवर पक्षांतर, बंडखोरी, उमेदवारी वाटप, सामाजिक समीकरणांवर तेथील संभाव्य यश अवलंबून राहणार आहे. या सर्वेक्षणाचा जागावाटप व उमेदवार निवडीसाठी राजकीय पक्ष व इच्छुकांना उपयुक्त अहवाल आहे. या अहवालाच्या आधारावर उमेदवारीवर दावा केला जाऊ शकतो व सत्य वस्तुस्थिती काय आहे हे देखील स्पष्ट होते.

महायुती, महाविकास आघाडी, तिसरी आघाडी, चौथी आघाडी, वंचित, मनसेसह यांचा तसेच सामाजिकदृष्ट्या मराठा, ओबीसी, आदिवासी, मुस्लिम या प्रमुख घटकांचा देखील समावेश सर्वेक्षणात अंतर्भूत केलेला आहे.

सूचना- पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) संस्थेच्या (ओपिनियन पोल) जनमत चाचणी सर्वेक्षणातील अहवालामधील केवळ थोडक्यात सारांश देण्यात आलेला असून विधानसभा मतदारसंघ निहाय तपशीलवार रिपोर्ट सशुल्क उपलब्ध करून दिला जाईल याकरिता प्राब संस्थेशी संवाद साधावा.  

Mr. Chandrakant Bhujbal

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) PUNE
पॉलिटीकल रिसर्च अ‍ॅण्ड अ‍ॅनालिसेस ब्युरो (प्राब)

=============================

     New Book

"महाराष्ट्रातील रणसंग्राम" पुस्तक

=============================
"महाराष्ट्रातील राजकारण" 

=============================
निवडणूक पूर्वतयारी व आचारसंहिता Election Preparation and Code of Conduct E-Book