भाजपच्या खासदार सावित्रीबाई फुले यांचे सरकारविरुद्ध आंदोलन

भाजपच्या खासदार सावित्रीबाई फुले यांचे सरकारविरुद्ध आंदोलन

उत्तर प्रदेशमधील बहराईच जिल्ह्यातील भाजपच्या खासदार सावित्रीबाई फुले या आपल्याच सरकारविरुद्ध आंदोलन करणार आहेत. येत्या १ एप्रिलपासून आंदोलन सुरू करणार असल्याची घोषणा सावित्रीबाई फुले यांनी लखनऊमध्ये घेतलेल्या एका पत्रकार परिषदेत केली. केंद्रातील मोदी सरकार हे आरक्षणविरोधी असून सतत संविधान आणि आरक्षणाची समीक्षा करण्याचं काम केंद्र सरकार जाणीवपूर्वक करीत आहे. केंद्र सरकारचे धोरण हे अनुसुचित जाती आणि जमाती (SC/ST) च्या विरुद्ध आहे, असा आरोप सावित्रीबाई फुले यांनी केला. केंद्र सरकारच्या धोरणाविरोधात आवाज उठवण्यासाठी येत्या १ एप्रिलला लखनऊमध्ये 'भारतीय संविधान बचाव रॅली' चे आयोजन करण्यात आल्याचे सावित्रीबाई फुले यांनी सांगितले. भारतीय संविधानामुळेच मी आज बहराइचमधील खासदार आहे. भारतीय संविधान नसते तर मला ही संधी मिळाली नसती. आरक्षण संपवण्यासाठी मोठा कट रचला जात आहे. संविधानामुळे सर्वांना समान हक्क मिळाले आहेत. जोपर्यंत सर्वांना समान न्याय मिळणार नाही तोपर्यंत आरक्षणाला कुणी हात लावू नये. जर आरक्षण काढून टाकले तर बहुजन समाजातील लोकांना संधी मिळणार नाही. आरक्षणाच्या प्रश्नावर सरकारविरोधात जायला मी मागे-पुढे पाहणार नाही, असंही सावित्रीबाई फुले यांनी सांगितले.

Savitri Bai Phule Bahraich (SC) UP BJP MP
Bharatiya Janata Party
Bahraich(SC) (Uttar Pradesh )
Jan Sewa Ashram, Bhaggapurwa, Nanpara Dehati, 
Distt. Bahraich, Uttar Pradesh
sadhvisavitrib.foole@sansad.nic.in
savitribaiphoole@gmail.com
Tel : (011) 23094082, 09013869459 (M)
Fax : (011) 23094083
08765954981, 08004573324, 09838868687 (M)

Bahraich SC Parliamentary Constituency(General) Elections Result 2014

Candidate Name	Party	No. of Votes	Result
Sadhvi Savitri Bai Foole	BJP	432392	Winner
Shabbir Ahmad	SP	336747	1st Runner Up
Dr.Vijay Kumar	BSP	96904	2nd Runner Up
Comando Kamal Kishor	INC	24421	3rd Runner Up

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) 

पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे

लोकसभा निवडणुकांबरोबर राज्यातील विधानसभा आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका एकत्रित;समिती स्थापन

राज्य शासनाकडून सल्ला देण्यासाठी समिती स्थापन

लोकसभा निवडणुकांबरोबरच विधानसभा निवडणुका घेण्याच्या संदर्भात केंद्र सरकारच्या पातळीवर चर्चा सुरू आहेत. त्याचधर्तीवर लोकसभा निवडणुकांबरोबर राज्यातील विधानसभा आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका एकत्रित घेता येतील का, यावर राज्य शासनाच्या पातळीवर विचार प्रक्रिया सुरू झाली आहे.याबाबत सल्ला देण्यासाठी शासनाने अर्थमंत्री सुधीर मुनगंटीवार यांद्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन केली आहे. यासमितीमध्ये माजी मुख्य सचिव डी. के. शंकरन्‌ यांचाही समावेश आहे. यामुळे इतक्‍या दिवस लोकसभा निवडणुकांबरोबरच विधानसभा निवडणुका आणि स्थानिक स्वराज्य संस्थांच्या निवडणुका एकत्रित होण्याच्या चर्चेला अधिक बळ मिळत आहे. राज्यात तसेच देशात निवडणुका अधिक पारदर्शक व्हाव्यात, याबाबत सातत्याने चर्चा होतात. अनुषंगाने तसेच राज्यामध्ये विविध निवडणुकांमध्ये साधनसंपत्तीचा गैरवापर प्रतिबंधित करण्याच्या दृष्टीने शासनाने समिती नेमली आहे. ही समिती लोकसभा व विधानसभा निवडणुका एकत्रित घेता येतील किंवा कसे, याबाबतचा सल्ला राज्य शासनाला देणार आहे. विधानसभा निवडणुकांबरोबरच राज्यातील महानगरपालिका, पंचायत समिती आणि जिल्हा परिषदेच्या निवडणुका देखील एकत्रित घेता येतील का, याचाही अभ्यास ही समिती करणार आहे. शासनाच्या या निर्णयामुळे सर्वच निवडणुका एकत्र घेण्याच्या हालचालींना वेग आला आहे.

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) 

पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे

कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीसाठी 12 मे रोजी मतदान; 15 मे रोजी मतमोजणी

कर्नाटक विधानसभा निवडणुक कार्यक्रम जाहीर

कर्नाटकात दलितांनंतर लिंगायत सर्वात मोठा समाज आहे. वोक्कालीगा समाजाचे ५५ विद्यमान आमदार असून मतदारांचे प्रमाण ११% आहे तर लिंगायत समाजाचे ५२ विद्यमान आमदार असून मतदारांचे प्रमाण १७% आहे. लिंगायत समाजाची लोकसंख्या २१% आहे.

कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीआधी येथे मंदिर व मठांमध्ये नेत्यांची रीघ लागते. राज्यात ३० जिल्ह्यांत ६०० हून जास्त मठ आहेत. राज्यात लिंगायत समाजाचे ४०० मठ, वोकालिगा समाजाचे १५० मठ व कुरबा समाजाचे ८० हून जास्त मठ आहेत. या तीन समाजांचे राज्यात सुमारे ८०% मतदार असून ते कोणत्याही पक्षाचे सरकार स्थापण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. त्यामुळेच निवडणुकीआधी भाजप व काँग्रेस त्यांचे मन सांभाळण्यात गुंतले आहेत. राहुल आतापर्यंत १५ वेळेस व अमित शहा ५ पेक्षा जास्त वेळा मंदिर व मठात गेले आहेत. कर्नाटकच्या राजकारणात मठांचे वर्चस्व १९८३ पासून वाढले आहे.
लिंगायत - १८%

कर्नाटकात १७ ते १८ % लोकसंख्या लिंगायतांची आहे. त्यांचा १०० मतदारसंघांवर प्रभाव आहे. ५२ आमदार याच समाजाचे आहेत. ती भाजपची मतपेढी आहे. मात्र, या वेळी सिद्धरमय्यांनी लिंगायतांना अल्पसंख्याक धर्माचा दर्जा देण्याचा प्रस्ताव मंजूर करून भाजपसाठी आव्हान दिले आहे.

वोकालिगा- १२%
राज्यात वोकालिगांची लोकसंख्या १२% असून ८० मतदारसंघांवर प्रभाव आहे. माजी पंतप्रधान एच.डी. देवेगौडा याच समाजाचे आहेत. त्यांचा पक्ष जेडीएसचा यांच्यावर बराच प्रभाव आहे. या समाजाचे ९ मुख्यमंत्री झाले. अमित शहा, अनंत कुमार, सदानंद गौडा वोकालिगाच्या चुनचुनगिरी मठात गेले होते.

कुरबा- ८%
तिसरा प्रमुख मठ कुरबा समाजाशी संबंधित आहे. राज्यात कुरबा लोकसंख्या ८% आहे. त्यांचा मुख्य मठ श्रीगेरे, दावणगेरेत आहे. सिद्धरमय्या याच समाजाचे आहेत. त्यांची मतपेढी अल्पसंख्याक, मागास, दलित फोडण्याच्या प्रयत्नात अमित शहा चित्रदुर्गमध्ये दलित मठ शरना मधरा गुरू पीठात गेले होते.

कर्नाटकात ८५% हिंदू व १३% मुस्लिम मतदार

कर्नाटकात १३% मुस्लिम व ८५% हिंदू मतदार आहेत. २२४ पैकी २०० जागी हिंदू निर्णायक ठरतात. राहुल गांधी १५ वेळा मंदिर, तीन वेळा दर्ग्यात व एक वेळा चर्चमध्ये गेले. अमित शहाही तुमकुरूच्या लिंगायतांच्या सिद्धगंगा मठात गेले होते.

असा असेल निवडणूक कार्यक्रम

17 एप्रिल - अधिसूचना जारी

24 एप्रिल - उमेदवारी अर्ज दाखल करण्याची अंतिम तारीख

25 एप्रिल - उमेदवारी अर्जांची छाननी

27 एप्रिल - उमेदवारी अर्ज मागे घेण्याची अंतिम तारीख

12 मे - मतदान


15 मे - मतमोजणी

कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीसाठी 12 मे रोजी मतदान होणार आहे, तर 15 मे रोजी मतमोजणी होईल. निवडणूक आयोगाने पत्रकार परिषद घेऊन निवडणूक कार्यक्रम जाहीर केला.  कर्नाटकमध्ये 224 जागांसाठी एकाच टप्प्यात निवडणूक होणार असून आजपासूनच आचारसंहिता लागू झाल्याची घोषणाही आयोगाने केली आहे. कर्नाटकात सध्या 122 आमदारांसह काँग्रेस सत्तेत आहे. कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीसाठी 12 मे रोजी मतदान होणार आहे, तर 15 मे रोजी मतमोजणी होईल. निवडणूक आयोगाने दिल्लीत पत्रकार परिषद घेऊन निवडणूक कार्यक्रम जाहीर केला. एकाच टप्प्यात 56 हजार मतदान केंद्रांवर हे मतदान होईल. या निवडणुकीत 4.96 कोटी मतदार मतदानाचा हक्क बजावतील. 224 सदस्यसंख्या असलेल्या कर्नाटक विधानसभेचा कार्यकाळ 28 मे रोजी पूर्ण होत आहे. कर्नाटकात सध्या 122 आमदारांसह काँग्रेस सत्तेत आहे. निवडणूक आयोगाने तारीख जाहीर करण्यापूर्वीपासूनच सर्व राजकीय पक्षांचा जोरात प्रचार सुरु आहे. मतदान ईव्हीएम मशिनद्वारेच होणार असून व्हीहीपॅट प्रणालीचाही वापर करण्यात येईल, असं मुख्य निवडणूक आयुक्त ओपी रावत यांनी स्पष्ट केलं. 56 हजार पोलींग बूथवर मतदान होणार असून मतदानादरम्यान दिव्यांगांसाठी आणि महिलांसाठी विशेष सोय करण्यात येणार आहे.  24 एप्रिल अर्ज भरण्याची अंतिम मुदत असून 27 एप्रिल अर्ज मागे घेण्याची अंतिम तारीख आहे. भाजपाध्यक्ष अमित शाह सध्या दोन दिवसीय कर्नाटक दौऱ्यावर आहेत. तर काँग्रेस अध्यक्ष राहुल गांधी विविध टप्प्यांमध्ये प्रचार करत आहेत. काँग्रेसकडून मुख्यमंत्री सिद्धरामैय्या, तर भाजपकडून बीएस येडियुरप्पा मैदानात आहेत.

कर्नाटक विधानसभेतील सद्यस्थिती

काँग्रेस – 122

भाजप – 43

जेडीएस – 34

बीएसआरसी – 3

केजेपी – 2

केएमपी – 1

अपक्ष - 8

भाजपने कर्नाटकातील 28 लोकसभेच्या जागांपैकी 17 जागांवर विजय मिळवला होता. राज्यातील सत्ताधारी काँग्रेसला केवळ 9 जागांवर समाधान मानावं लागलं होते. तर जेडीएसने 2 जागा जिंकल्या होत्या. भाजपला 43 टक्के, काँग्रेसला 41.2 टक्के आणि जेडीएसला 11.1 टक्के मतं मिळाली होती. कर्नाटकमध्ये सध्या काँग्रेसची सत्ता आहे. सिद्धरामय्या यांच्या हाती सत्तेची सूत्रे असून काँग्रेसनं पुन्हा एकदा त्यांनाच मुख्यमंत्रिपदाचा चेहरा म्हणून पुढं केलं आहे. तर, भाजपची मदार पुन्हा एकदा माजी मुख्यमंत्री व लिंगायत समाजातील वजनदार नेते बी. एस. येड्डियुरप्पा यांच्यावर असणार आहे.यावेळी कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीत लिंगायत समाजाचा मुद्दा चर्चेत आहे. कर्नाटकात दलितांनंतर लिंगायत सर्वात मोठा समाज आहे. इथे जवळपास 21 टक्के लिंगायत आहेत. कर्नाटकात दलितांनंतर लिंगायत सर्वात मोठा समाज आहे. वोक्कालीगा समाजाचे ५५ विद्यमान आमदार असून मतदारांचे प्रमाण ११% आहे तर लिंगायत समाजाचे ५२ विद्यमान आमदार असून मतदारांचे प्रमाण १७% आहे. लिंगायत समाजाची लोकसंख्या २१% आहे. काँग्रेसने निवडणुकीपूर्वीच लिंगायत कार्ड खेळत लिंगायतांना स्वतंत्र धर्माचा दर्जा देण्याचा निर्णय घेतला, ज्यावर अंतिम निर्णय केंद्र सरकारला घ्यायचा आहे. लिंगायत समाजाला स्वतंत्र धर्माचा दर्जा द्यावा ही जुनी मागणी आहे. याशिवाय कर्नाटकात मुस्लीम आणि वोक्कालिगा समाजाचीही निर्णायक भूमिका असेल.लोकसभा निवडणुकीपूर्वी या निवडणुकीला अत्यंत महत्त्व आहे. कारण, काँग्रेस आणि भाजप या दोन्हीही पक्षांना लोकसभा निवडणुकीअगोदर या निवडणुकीत स्वतःला सिद्ध करावं लागणार आहे.काँग्रेससाठी ही निवडणूक अत्यंत संवेदनशील मानली जात आहे. 2014 मध्ये केंद्रात सत्तेत आल्यानंतर भाजपने काँग्रेसकडून आसाम, हरयाना, महाराष्ट्र, राजस्थान, उत्तराखंड आणि मणिपूर या राज्यांमधील सत्ता हिरावून घेतली आहे. कर्नाटक व पंजाब या दोन मुख्य राज्यांमध्येच काँग्रेस सत्तेत आहे.  राज्यात भाजपला सत्ता मिळवण्यासाठी ते कसोशीने प्रयत्न करत आहे. त्यांनी 16 केंद्रीय मंत्री, 24 खासदार यांच्यासह 55 जणांची टीम तयार केली आहे. ते मार्चच्या अखेरीपर्यंत रिपोर्ट देणार आहेत. 16 केंद्रीय मंत्र्यांना चार-चार विधानसभा मतदारसंघांची जबाबदारी दिली आहे. तर गुजरात निवडणुकांनंतर स्वतःची प्रतिमा बदलण्यात त्यांना यश आलेले आहे. पक्षाचे अध्यक्ष बनल्यानंतर त्यांची ही चौथी विधानसभा निवडणूक आहे. याआधी त्यांनी त्रिपुरा, नगालँड आणि मेघालयमध्ये प्रचार केला होता. पण काँग्रेसला मेघालयमध्ये सत्ता वाचवता आली नाही.
========

निवडणूक आयोगाच्या आधीच तारीख जाहीर प्रकरणी होणार चौकशी

निवडणूक आयोगाची पत्रकार परिषद सुरू असतानाच, कर्नाटक विधानसभा निवडणुकीच्या तारखेची घोषणा सोशल मीडियावरून केल्यानं भाजप संशयाच्या फेऱ्यात  सापडला आहे. निवडणूक आयोगानं घोषणा करण्याआधी निवडणुकांची तारीख फुटलीच कशी, असा प्रश्न उपस्थित केल्यानंतर निवडणूक आयोगानं याची गंभीर दखल घेतली आहे. या प्रकरणी चौकशी केल्यानंतर कठोर कारवाई करण्यात येईल, असा इशारा आयोगानं दिला आहे.काँग्रेस आणि भाजपसाठी प्रतिष्ठेच्या असलेल्या कर्नाटक विधानसभेच्या निवडणुकीची तारीख आज घोषित होणार होती. त्यासाठी सकाळी ११ वाजताच्या सुमारास मुख्य निवडणूक आयुक्तांनी पत्रकार परिषदही घेतली. ही परिषद सुरू असतानाच भाजपच्या आयटी विभागाचे प्रमुख अमित मालवीय यांनी ट्विटरवर निवडणूक तारखांची घोषणा केली. १२ मे रोजी मतदान आणि १८ मे रोजी मतमोजणी होईल, असं ट्विट त्यांनी केलं. मात्र, निवडणूक आयोगाच्या घोषणेपूर्वीच भाजपच्या आयटी विभागानं निवडणुकीची तारीख घोषित कशी केली, असा प्रश्न अनेकांनी उपस्थित केला. त्यानंतर ते ट्विट मालवीय यांनी काही मिनिटांतच हटवले. त्याचवेळी पत्रकार परिषदेतच काही पत्रकारांनी भाजपच्या आयटी विभागानं जाहीर केलेल्या तारखांबाबत प्रश्न उपस्थित केले. त्यावर हे प्रकरण गंभीर असून, चौकशीनंतर संबंधितांवर कठोर कारवाई करण्यात येईल, असं मुख्य निवडणूक आयुक्तांनी सांगितलं.

कर्नाटक: माजी मुख्यंमत्र्यांची ९ मुलं रिंगणात

भाजप उमेदवारांच्या प्रचारार्थ पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या भव्य सभेचे दि. १ मे रोजी  चिकोडीत आयोजन करण्यात आले आहे. तर काँग्रेसचे अध्यक्ष राहुल गांधी २६ व २७ तारखेला निवडणूक प्रचारासाठी कर्नाटकात येणार असून ते कारवार, मंगळूर, कोडगू व म्हैसूर जिल्ह्यामध्ये निवडणूक प्रचारसभामध्ये भाग घेणार आहेत.या निवडणूकीतील विशेष म्हणजे राज्यातील माजी मुख्यमंत्र्याची ९ मुलं निवडणूक लढवत आहेत. देशातील राजकारणात घराणेशाही विषयी कितीही आरोप होत असले तरी वेगवेगळ्या पक्षांच्याकडून घराणेशाहीला खतपाणी घातल्याचेच यातून दिसत आहे.

माजी मुख्यमंत्री आणि त्यांची निवडणूक रिंगणात असलेली मुले

डॉ. यतींद्र सिद्धरामय्या (काँग्रेस) : कर्नाटकचे मुख्यमंत्री सिद्धारामय्या यांचे हे सुपुत्र म्हैसूर जिल्ह्यातील वरुणमधून निवडणूक लढवत आहेत.

बी.व्हाय विजयेंद्र (भाजप) : कर्नाटकचे माजी मुख्यमंत्री येडीयुरप्पा यांचा मुलगा म्हैसूर जिल्ह्यातील वरुणमधून यतींद्र सिद्धरामय्या यांच्या विरूद्ध लढणार आहे.

एच.डी रेवन्ना (जनता दल-सेक्युलर) : माजी मुख्यमंत्री एच.डी. देवेगौडा यांचा मोठा मुलगा हसन जिल्ह्यातील होलेनारसीपुरामधून पुन्हा एकदा निवडणूक लढवत आहे.

एच.डी कुमारस्वामी (जनता दल-सेक्युलर) :  माजी मुख्यमंत्री एच.डी. देवेगौडा यांचाच दुसरा मुलगा जो रमननगर आणि चेन्नापट्टणा या दोन ठिकाणाहून निवडणूक लढवत आहे.

कुमार बंगारप्पा (भाजप) : कुमार हा अभिनेता असून कर्नाटकचे १२ वे मुख्यमंत्री सरेकोपा बंगारप्पा यांचा तो मुलगा आहे. शिवमोग्गा जिल्ह्यातील सोरबा येथून तो लढत आहे.

महिमा पटेल (जनता दल-युनायटेड) : कर्नाटकचे माजी मुख्यमंत्री जे.एच. पटेल यांचे ते चिरंजीव असून दावणागेरे जिल्ह्यातील छनागिरीमधून ते निवडणूक लढवत आहेत.

अजय सिंह (काँग्रेस) : कर्नाटकचे माजी मुख्यमंत्री असलेल्या धर्मा सिंह यांचे ते सुपुत्र असून कलाबुर्गी जिल्ह्यातील जेवर्गी येथून निवडणूक लढवत आहेत.

बसवराज बोम्मई (भाजप) : बसवराज हे माजी पाणी पुरवठा मंत्री आणि माजी मुख्यमंत्री एस.आर बोम्मई यांचे चिरंजीव आहेत. ते हावेरी जिल्ह्यातील शिग्गाव येथून निवडणूक लढवत आहेत.   

District NO	District Name
1	BELGAUM ಬೆಳಗಾವಿ
2	BAGALKOT ಬಾಗಲಕೋಟೆ
3	BIJAPUR ವಿಜಾಪೂರ
4	GULBARGA ಗುಲಬರ್ಗಾ
5	BIDAR ಬೀದರ್‌
6	RAICHUR ರಾಯಚೂರು
7	KOPPAL ಕೊಪ್ಪಳ
8	GADAG ಗದಗ
9	DHARWAD ಧಾರವಾಡ
10	UTTARA KANNADA ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ
11	HAVERI ಹಾವೇರಿ
12	BELLARY ಬಳ್ಳಾರಿ
13	CHITRADURGA ಚಿತ್ರದುರ್ಗ
14	DAVANGERE ದಾವಣಗೆರೆ
15	SHIMOGA ಶಿವಮೊಗ್ಗ
16	UDUPI ಉಡುಪಿ
17	CHIKMAGALUR ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು
18	TUMKUR ತುಮಕೂರು
19	CHIKKABALLAPUR ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ
20	KOLAR ಕೋಲಾರ
22	BANGALORE RURAL ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ
23	RAMANAGARAM ರಾಮನಗರಂ
24	MANDYA ಮಂಡ್ಯ
25	HASSAN ಹಾಸನ
26	DAKSHINA KANNADA ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ
27	KODAGU ಕೊಡಗು
28	MYSORE ಮೈಸೂರು
29	CHAMARAJNAGAR ಚಾಮರಾಜನಗರ
30	ಬೆಂಗಳೂರು / BANGALORE
35	YADGIR ಯಾದಗಿರಿ

चंद्रकांत भुजबळ

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) 

पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे

सोशल मीडियावर माहितीची चोरी होत आहे? खबरदारीचे उपाय

सोशल मीडियावर माहितीची चोरी होत आहे? 

* आपण कोणतेही सोशल मीडिया अ‍ॅप सारखे अ‍ॅप्लिकेशन वापरतो ते मोफत असल्याने कंपनी स्वतःच्या लाभासाठी आपली माहिती एकत्रितपणे करून विश्लेषित माहितीची विक्री केली जाते त्यामधून मिळालेल्या आर्थिक लाभातून हि (सोशल मीडिया अ‍ॅपयंत्रणा) चालवली जाते. अ‍ॅप डाऊनलोड करतानाच आपण सर्व अटीना (माहिती शेअर करण्याची) मान्यता देत असतो त्यामुळे डेटा चोरी होतेच, यासाठी सोशल मीडिया अ‍ॅप आपल्या दैनंदिन वापराच्या मोबाईलवर वापरू नये. किवां खासगी कोणतीही माहिती नसलेल्या डेस्कटॉपवर वापरावे.

* GOOGLE  देखील आपल्या सर्व माहितीची टेहळणी करीत आहे. आपली माहिती एकत्रितपणे करून विश्लेषित माहितीची विक्री केली जाते.

* GOOGLE  GPS सुविधा देखील आपल्या सर्व माहितीची टेहळणी करीत आहे. आपली माहिती एकत्रितपणे करून विश्लेषित माहितीची विक्री केली जाते. अशा स्वरुपाच्या गुगलच्या अनेक सुविधा आहेत.

* कोणत्याही कंपनीचे मेल सुरक्षित नाहीत, मोफत वापराच्या सर्व इमेल सेवा देणाऱ्या कंपनी आपल्या सर्व माहितीची टेहळणी करीत आहे. आपली माहिती एकत्रितपणे करून विश्लेषित माहितीची विक्री केली जाते.

* आपल्या सरकारची सामान्य नागरिकांना इमेल सेवा उपलब्धता करीत नाही तो पर्यंत अशा मोफत वापराच्या सर्व इमेल सेवा देणाऱ्या कंपनी डेटा चोरी करीतच राहणार आहेत. ( डेटा चोरी असे म्हणता येत नाही कारण आपणच अ‍ॅप डाऊनलोड करतानाच आपण सर्व अटीना (माहिती शेअर करण्याची) मान्यता देत असतो )

* FACEBOOK च्या व्यावसायिक सेवा आहेत कि, हव्या तेवढ्या LIKE आर्थिक मोबदला देऊन वाढवू शकतो.

* FACEBOOK प्रमाणे इतरही सोशल मीडिया अ‍ॅप सारखे अ‍ॅप्लिकेशन अशा स्वरूपाच्या व्यावसायिक सेवा मार्केटमध्ये कंपन्याकरिता उपलब्ध करीत आहेतच.

* केवळ भाजप - काँग्रेस हे राजकीय पक्ष नाहीत कि, सोशल मीडिया अ‍ॅप सारखे अ‍ॅप्लिकेशनच्या माध्यमातून माहिती एकत्रितपणे करून विश्लेषित माहितीचा उपयोग करतात, सर्वच राजकीय पक्ष या सेवेचा लाभ घेत आहेत. राजकीय पक्षाबरोबर देशातील/परदेशातील व्यावसायिक कंपन्या या विश्लेषित माहितीचे ग्राहक आहेत.

* संबंधितांची परवानगी घेऊन अशा स्वरुपाची माहिती संकलित करून विश्लेषित करण्याचे अधिकार माहिती तंत्रज्ञान कायद्याने  दिले आहेतच.

* इंटरनेट ही संकल्पना व निर्मिती अमेरिकेची आहे, सर्व कंट्रोल अमेरिकन कंपन्याचा असून जगभर हे जाळे पद्धतशीरपणे पसरविले आहे. केवळ चीन अपवाद आहे. चीनने स्वताची सरकारी इंटरनेट सुविधा निर्माण केली आहे.

* इंटरनेटच्या माध्यमातून सर्व माहिती आपल्या कवेत आली आहे त्याप्रमाणेच जगभरातील माहिती अमेरिका रोज आपल्या कवेत घेत आहे.

* इंटरनेट, सोशल मीडिया अ‍ॅप सारखे अ‍ॅप्लिकेशन द्वारे मुलभूत हक्कांची माहिती शेअर होत आहे. याबाबत भारताने चीन सारखी स्वताची  इंटरनेट प्रणालीची भूमिका व धोरण स्वीकारले पाहिजे. अन्यथा इंटरनेट, सोशल मीडिया अ‍ॅप सारखे अ‍ॅप्लिकेशन द्वारे आपण गुलाम बनतच राहणार आहोत.

गूगल प्ले स्टोअर किंवा अॅपल अॅपस्टोअरवर कोणतेही अॅप उपलब्ध करून द्यायचे झाल्यास डेव्हलपर किंवा पब्लिशरला त्या अॅपसंबंधी एक प्रायव्हसी पॉलिसी द्यावी लागते. या प्रायव्हसी पॉलिसीमध्ये वापरकर्त्यांचा कोणता डेटा घेतला जातो, कुठे स्टोर करणार, प्रोसेस कशाप्रकारे करणार, त्रयस्थ व्यक्ती अथवा संस्थेला डेटा देताना काय धोरणे असणार, डेटा डिलीट करण्याबाबतीतचे नियम अशी विस्तृत माहिती असते. अॅपच्या index.js या फाईलमधील सोर्स कोड नुसार त्यानुसार वापरकर्त्यांच्या सोशल मीडियाच्या तब्बल १० अकाउंटचा ID घेण्यात येतो. त्यामध्ये WhatsApp, Facebook, LinkedIn, Twitter, Instagram, YouTube, SnapChat, Telegram, Hangout आणि Hike यांचा समावेश आहे.  भारत हे पाश्‍चात्त्यांसाठी जगातले सर्वांत मोठे ऑनलाइन मार्केट आहे. भारतापेक्षा चीनची लोकसंख्या अधिक असली, तरी त्या देशाने पश्‍चिमेकडून येणारी ऑनलाइन व्यवस्था सीमेवरच रोखून धरली आहे. व्हर्च्युअल पोलादी भिंतीच्या रूपाने ‘फेसबुक’, ‘ट्विटर’, ‘गुगल’ला प्रवेश नाकारला आहे. ‘वुईचॅट’ हा चीनचा स्वतःचा सर्वाधिक लोकप्रिय सोशल प्लॅटफॉर्म आहे, तर ‘वायबो’ हा ‘ट्‌विटर’चा, ‘टोऊडोऊ युकू’ हा ‘यूट्यूब’चा, ‘बायडू तायबा’ हा गुगल सर्च इंजिनचा, ‘मैपेई’ हा ‘इन्स्टाग्राम’चा चायनीज अवतार आहे. भारताच्या एकूण लोकसंख्येएवढे, म्हणजे एक अब्ज ३० कोटी स्मार्टफोन चीनमध्ये आहेत. ५३ कोटी स्मार्टफोनचा भारत दुसऱ्या, तर २२ कोटी ९० लाख स्मार्टफोनसह अमेरिका तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. येत्या जूनपर्यंत इंटरनेट वापरणाऱ्या भारतीयांची संख्या ५० कोटींवर पोचेल. गेल्या डिसेंबरमध्ये ती ४८.१ कोटी होती. गेल्या वर्षी हे प्रमाण ११.३४ टक्‍क्‍यांनी वाढले. ४५.५ कोटी शहरी भारतीयांपैकी २९.५ कोटी इंटरनेट वापरतात. ९१.८ कोटींपैकी १८.६ कोटी इंटरनेट यूझर्सचा ग्रामीण भाग मात्र पिछाडीवर आहे. जगभरातल्या जवळपास दोनशे निवडणुकांची कामं ‘केंब्रिज अनालिटिका’ व तिच्या देशोदेशीच्या फ्रॅंचाइझींनी केल्याचं उघड झालं आहे.. अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांची निवडणूक रशियाचा हस्तक्षेप व ‘फेसबुक’च्या डेटाचोरीमुळं वादात अडकली आहे.. युरोपीय संघातून ब्रिटन बाहेर पडण्याच्या, ‘ब्रेक्‍झिट’च्या प्रक्रियेत कंपनी होती. ख्रिस्तोफर वायलीच्या आरोपांचा धागा पकडून इंग्लंडमधल्या ‘चॅनेल फोर’नं स्टिंग ऑपरेशन केलं. ‘केंब्रिज अनालिटिका’चा ‘सीईओ’ अलेक्‍झांडर  निक्‍स याने दिलेल्या कबुलीत, राजकीय पक्षांसाठी काम करताना कंपनी पैसा वापरते, लाच देते, मुली पुरवते, विरोधकांना ‘हनीट्रॅप’मध्ये अडकवते वगैरे गौप्यस्फोट केला. त्या बातम्यांनी जग हादरलं आहे.

चंद्रकांत भुजबळ
पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे

=======================

इंटरनेट ही संकल्पना व निर्मिती इतिहास 

इंटरनेट युगाची खर्‍या अर्थाने सुरुवात इ.स. १९६९ पासून झाली. तेव्हा अर्पानेट (Arpanet)मुळे अशा जाळ्याची कल्पना समोर आली. यावेळी युनिक्स (Unix) सारख्या अद्ययावत ऑपरेटिंग सिस्टिमची सुरुवात झाली. ही सिस्टिम आजदेखील वेबसर्व्हरसाठी एक चांगली प्रणाली मानली जाते. त्यानंतर लगेचच म्हणजे १९७० मध्ये पहिल्या ई-मेलची निर्मिती झाली. ई-मेलची निर्मिती करणार्‍या रे टॉमलिन्सन (Ray Tomlinson) यांनी तेव्हा ई-मेलमध्ये @ हे चिन्ह वापरण्याचा निर्णय घेतला या @ चिन्हा मुळे ई-मेल वापरणारा आणि कॉम्प्युटर म्हणजेच सर्व्हर या दोन्ही गोष्टी विभागल्या गेल्या.
पुढे १९७१ मध्ये इंटरनेटवर गटेनबर्ग आणि ई-बुक या दोन नवीन प्रकल्प आले. गटेनबर्ग यामध्ये माहितीचे भांडार आणि ई-बुकमध्ये चित्रस्वरूपात (स्कॅन इमेजेस) पुस्तके संग्रहित करण्यात आली. नंतर १९७४ च्या सुरुवातीला टीसीपी/आयपी (TCP/IP) चा वापर केला गेला. सर्व नेटवर्कमध्ये केंद्रीय नियंत्रण असावे हा यामागचा प्रयत्‍न. हा पुढे टिसीपी/आयपी ने यशस्वी झाला.
१९७५ मध्ये जॉन विटल (John Vittal) याने ई-मेलमध्ये नवीन सुधारणा आणल्या. त्यामुळे ई-मेलला प्रतिउत्तर (Reply) देणे व आलेल्या ई-मेलला दुसर्‍याला (Forward) पाठविणे हे महत्त्वाच्या गोष्टी शक्य झाल्या. १९७७ मध्ये डेनिस हायेस आणि डेल हेदरिंगटन (Dennis Hayes and Dale Heatherington) यांनी मॉडेमचा शोध लावला. तर १९७८ मध्ये पहिला अनावश्यक ई-मेल समोर आला. या अनावश्यक ई-मेलला नंतर स्पॅम (spam) असे नाव मिळाले..
१७७९ मध्ये यूज़नेट (Usenet)चा वापर सुरू झाला. पदवी अभ्यासक्रमाच्या दोन विद्यार्थांनी बनविलेल्या या यूज़नेट प्रणालीद्वारे जगभरातील लोक इंटरनेटच्या माध्यमातून एकमेकांशी चर्चा करू शकतात. १९८२त पहिल्यांदा चिन्हाद्वारे प्रतिक्रिया दाखविण्याची सुरुवात :-) हे चिन्ह वापरून झाली. आपल्या प्रत्येक विनोदाच्या शेवटी ते :-) हे हसण्याची चिन्ह वापरत होते. या आणि अशा अनेक चिन्हांना आता इमोटिकॉन (emoticon) असे म्हणतात. ही चिन्हेआता ई-मेल आणि चॅटींगमध्ये सरआस वापरली जातात.
१९८४ मध्ये पहिल्या डोमेन नेम सर्व्हर (Domain Name Servers (DNS)) ची निर्मिती झाली. डोमेन नेम सर्व्हरमध्ये हव्या त्याप्रमाणे नाव वापरण्याची सोय असल्याने पूर्वीच्या आयपी ****मधील क्रमांकाएवजी हे लक्षात ठेवायला फारच सोपे होते. डोमेन नेम सर्व्हरद्वारे नाव दिल्यानंतर त्याचे रूपांतर आपोआप आयपी ****मधील क्रमांकामध्ये होते.. १९८५ मध्ये काल्पनिक (व्हर्चुअल) समूह स्थापन झाले. तेव्हाची द वेल (The Well) का समूह आजदेखील इंटरनेटवरील एक प्रभावशाली समूह (community) आहे.
१९८७ मध्ये इंटरनेटचे जवळपास ३०,००० धारक होते. तर १९८८ मध्ये इंटरनेटवरील गप्पागोष्टींचे पहिल्यांदा सहक्षेपण (Internet Relay Chat) केले गेले. आज त्याला चॅटिंग म्हणतात. तेव्हाच म्हणजे १९८८ मध्ये इंटरनेटवर पहिल्या उपद्रवी प्रोग्रॅमने हल्ला चढवून मोठ्या अडचणी निर्माण केल्या.
१९८९ मध्ये अमेरीका ऑन लाईन म्हणजेच AOL (America Online) ची निर्मिती झाली. AOLमुळे पुढील काळात इंटरनेट लोकप्रिय होण्यास मदत झाली. त्याच साली म्हणजे १९८९ मध्ये वर्ल्ड वाईड वेब (World Wide Web) ही संकल्पना टीम बर्नर-ली (Tim Berners-Lee) यांनी अस्तित्वात आणली. मात्र ती खर्‍या अर्थाने १९९० पासून सुरू झाली.
१९९० च्या सालामध्ये इंटरनेटच्या क्षेत्रामध्ये बर्‍याच प्रकारे प्रगती झाली. त्‍यासाली द वर्ल्ड (The World) या पहिल्या व्यावसायिक डायल-अप इंटरनेट सेवा पुरविण्याची (dial-up Internet provider) सुरुवात झाली. १९९१ मध्येच पहिले इंटरनेटवरील पान म्हणजेच वेबपेज बनविले गेले. १९९० मध्येच गोफर (Gopher) या पहिल्या शोध प्रणालीची देखील निर्मिती झाली. ती फक्त फाईलचे नावच नाही तर त्यातील मजकूरदेखील शोधत असे. याच साली एमपीथ्री (MP3) या प्रकाराला सर्वमान्यता मिळाली. हा फाईलचा प्रकार आजदेखील आवाजाच्या आणि गाण्याच्या फाईलसाठी जगप्रसिद्ध आहे. १९९१ मध्येच इंटरनेटवरील अतिमहत्त्वाचा टप्पा असलेल्या पहिल्या वेबकॅमचा म्हणजेच ऑनलाईन कॅमेर्‍याचा केंब्रिज विद्यापीठामध्ये वापर केला गेला.
पुढे १९९३ मध्ये सर्वसामान्यांसाठी प्रथमच मोझाईक हा पहिला ग्राफिकल (graphical) इंटरनेट ब्राऊझर उपलब्ध झाला. खरे तर सर्वात पहिला इंटरनेट ब्राऊझर नव्हता. पण तो जास्त तांत्रिक गुंतागुतीचा नव्हता आणि त्यामुळे वापरायला अतिशय सोपा होता. लगेचच तो सर्वाधिक प्रचलित इंटरनेट ब्राऊझर बनला. १९९३ मध्येच अमेरिकेतील व्हाईट हाउस आणि शासकीय वेबसाइट इंटरनेटवर आल्या. त्यामुळे तेव्हाच्या वेबच्या क्षेत्रामध्ये प्रथमच .gov आणि .org या दोन वेबसाईटच्या नामप्रकारांची निर्मिती झाली. १९९४ मध्ये मोझाईकच्या इंटरनेट ब्राऊझरला नेटस्केप नॅव्हिगेटर हा पहिला प्रतिस्पर्धी इंटरनेट ब्राऊझर तयार झाला.
१९९५ मध्ये बँकेचे तसेच क्रेडिट कार्डचे व्यवहार ऑनलाईन करण्यासाठी व्यावसायिक दृष्ट्या सुरक्षित इंटरनेट ब्राऊझर आवश्यक भासू लागला. या आवश्यकतेनुसार नेटस्केप कंपनीनेच सुरक्षित असा SSL (Secure Sockets Layer) प्रणाली असलेला ब्राऊझर तयार केला. कारण याच साली Echo Bay या इंटरनेटवर ऑनलाईन विक्री करणार्‍या वेबसाइटची निर्मिती झाली. ती आज eBay नावाने ओळखली जाते. याच साली Amazon.com या वेबसाइटची देखील निघाली. असे असले तरी जवळपास ६ वर्षांपर्यंत म्हणजेच २००१ पर्यंत या वेबसाइटला कुठलाच आर्थिक फायदा झाला नव्हता. १९९५ मध्येच सर्वसामान्यांना देखील इंटरनेटवर आपली मोफत वेबसाइट बनविता यावी यासाठी Geocities या वेबसाइट निर्माण झाली. मात्र ती २००९ च्या वर्षात झालेल्या मोठ्या तोट्यामुळे बंद करावी लागली. याच साली नेटस्केप नॅव्हिगेटर ब्राऊझरच्या माध्यमातूनच सर्वप्रथम जावा आणि नंतर जावास्क्रिप्ट या प्रोग्रॅम प्रणालीं ब्रेंडन ईच (Brendan Eich) याने नेटस्केप नॅव्हिगेटरचा एक भाग म्हणून बनवल्या..
१९९६ मध्ये सर्वप्रथम हॉटमेल (HoTMaiL) या ऑनलाईन मोफत ई-मेल सेवा सुरू झाली. १९९७ मध्ये "weblog" या पहिल्या इंटरनेटवरील ब्लॉगची निर्मिती केली गेली.
१९९८ मध्ये आजच्या जगप्रसिद्ध गूगल या सर्च सेवा पुरविणारी वेबसाइट सुरू झाली. याच साली नेटस्केप कंपनीने सर्वप्रथम इंटरनेटच्या माध्यमातून फाईल्सची देवाण-घेवाण करणारा प्रोग्रॅम बनविला. १९९९ मध्ये सेटी (SETI) हा प्रोग्रॅम इंटरनेटवर आला. जवळपास ३० लाख कॉम्प्युटरना जोडलेला या प्रोग्रॅमचे काम होते परग्रहावरील सजीवांचा शोध घेणे. इंटरनेटच्या माध्यमातून जोडलेल्या रेडिओ टेलेस्कोपमध्ये जमा झालेल्या माहितीचे विश्लेषण करण्याचे काम सेटीद्वारे केले जात होते.
२००१ मध्ये विकिपीडिया (Wikipedia) या इंटरनेटवरील माहितीच्या विश्वातील मुक्तज्ञान कोष असलेल्या वेबसाइटची निर्मिती झाली. २००३ मध्ये तयार झालेल्या स्काईप (Skype) द्वारे प्रथमच इंटरनेटद्वारे आवाज संभाषणाला म्हणजेच Voice over IP calling ला सुरुवात झाली. याच साली MySpace आणि Linkedin या वेबसाइट सुरू झाल्या आणि खर्‍या अर्थाने सोशल नेटवर्किंगला सुरुवात झाली.
२००४ मध्ये वेब २.० (Web 2.0) या इंटरनेटवरील वेबसाइटच्या नवीन प्रणालीला सुरुवात झाली. याच साली म्हणजे २००४ मध्ये द फेसबुक ("The" Facebook) ही सोशल नेटवर्किंगची वेबसाइट प्रामुख्याने कॉलेजच्या विद्यार्थांसाठी चालू झाले. जी पुढे फक्त फेसबुक या नावाने प्रचलित झाली. पुढे २००५ मध्ये यूट्यूब (YouTube) या व्हिडिओ म्हणजेचे चलचित्र मोफत ऑनलाईन ठेवण्याची सेवा देणारी वेबसाइट सुरू झाली. तर त्यानंतर २००६ मध्ये ट्‌विटर (Twitter) ने लोकांना आपल्याला हवे ते इंटरनेटवर बोलण्याची मुभा दिली. ट्‌विटर या वेबसाईटवर आपण १४० अक्षरांमध्ये आपला कुठलाही संदेश/माहिती ठेवू शकतो.
========================================================

केम्ब्रिज अॅनालिटिकासाठी भारतात काम करणाऱ्या व्यक्तीवर विष प्रयोगाची शक्यता- माजी कर्मचारी

Cambridge Analytica whistleblower: My predecessor was poisoned, police bribed

केम्ब्रिज अॅनालिटिकाच्या एका माजी कर्मचाऱ्याची विष देऊन हत्या केल्याचा दावा एका माजी कर्मचाऱ्याने केला आहे. कंपनीसाठी भारतात काम करत असलेला डॅन मुरेसॅन याच्यावर विषप्रयोग झाल्याचे म्हटले जात आहे. केम्ब्रिज अॅनालिटिकासोबत काम केलेला डेटा प्रोटेक्शन एक्सपर्ट पॉल ऑलिव्हर डेहाए याने ब्रिटीश संसदेच्या डिजिटल, कल्चर, मीडिया आणि स्पोर्ट कमिटीसमोर साक्ष दिली. त्यांनी सांगितले, 'डॅन मुरेसॅन एका भारतीय प्रोजेक्टवर काम करत होता. 2013 मध्ये एक डील फसकटल्यामुळे त्याची हत्या झाली असण्याची शक्यता आहे. तो केनियातील एका हॉटेलमध्ये थांबला होता तेव्हाच त्याच्यावर विष प्रयोग झाला असण्याची शक्यता आहे.' पॉलसह फेसबुक डेटा लीक प्रकरणाचा खुलासा करणारा क्रिस्टोफर वायलीही बुधवारी कमिटीसमोर हजर झाला होता.पॉल यांनी आरोप केला की, 'डॅन मुरेसॅन काँग्रेससाठी काम करत होता. मात्र एका अब्जाधीशाने त्याला पैसे दिले, त्याची इच्छा होती की काँग्रेस पराभूत झाली पाहिजे. भारतातून ज्या पद्धतीचे रिपोर्ट्स येत आहेत. त्यावरुन असे लक्षात येते की मुरेसॅन फक्त असे दाखवत होता की तो काँग्रेससाठी काम करत आहे. मात्र तो दुसऱ्याच कोणाकडून पैसे घेत होता.' पॉल डेहाए पर्सनल डॉट डेटा डॉट आयओचे सहसंस्थापक आहेत.वायली वेबच्या माध्यमातून कमिटीसमोर हजर झाला. तो म्हणाला, 'मुरेसॅन प्रकरणात सत्यता काय आहे हे मी सांगू शकत नाही. मलाही हेच सांगण्यात आले होते आणि लोकांमध्येही हिच चर्चा होती की मुरेसॅनला हॉटेलमध्ये विष देऊन मारण्यात आले. मी हे देखील ऐकले होते की पोलिसांनी 24 तासांच्या आत हॉटेलच्या रुममध्ये दाखल होऊ नये यासाठी त्यांना लाच देण्यात आली होती.वायलीने मुरेसॅनच्या मृत्यूला भारताशी जोडले नाही. तो म्हणाला, 'जर तो केनियामधील राजकारणावर काम करत होता, तर अफ्रिकी राजकारणाच्या डीलमध्ये गडबड झाली असेल तर त्याला त्याची किंमत मोजावी लागली असती. जेव्हा मी केम्ब्रिज अॅनालिटिका मध्ये आलो तेव्हा मलाही मुरेसॅनचे काही प्रोजेक्ट मिळाले होते. मात्र त्यांच्या मृत्यूबद्दल मला माहिती नव्हती.'रोमानिया इनसायडर डॉट कॉमच्या वृत्तानुसार, मुरेसॅन रोमानियाचे माजी कृषी मंत्री इओन अवराम मुरेसॅन यांचे चिरंजीव होते. ओलीव्हर म्हणाले, मुरेसॅन केनिया आणि भारत या दोन्ही प्रोजेक्ट्सवर एकाचेवेळी काम करत होते.
भारतातील जिहादी कारवाया रोखण्यासाठीही केंब्रिज अॅनालिटिकाने घेतला सहभाग
काँग्रेस पक्षही केंब्रिज अॅनालिटिकाचा ग्राहक होता असा खळबळजनक खुलासा व्हिसल ब्लोअर क्रिस्तोफर वाइलीने केल्यानंतर आता या प्रकरणात आणखी नवीन माहिती समोर आली आहे. केंब्रिज अॅनालिटिका या राजकीय डेटा विश्लेषक कंपनीची भारतातील भूमिका फक्त निवडणुकीपुरता मर्यादीत नव्हती तर अन्य सामाजिक प्रकल्पांमध्येही या कंपनीने सहभाग घेतला होता. केंब्रिज अॅनालिटिकाने भारतात निवडणूक रिसर्चपलीकडे केरळसह अन्य राज्यांमध्ये जिहादी कारवाया रोखण्यासाठी मोहिम राबवली होती.केरळ, पश्चिम बंगाल, झारखंड आणि उत्तर प्रदेशमध्ये जिहादी विचारसरणीला पाठिंबा रोखण्यासाठी २००७ साली एससीएलला रिसर्च मोहिम हाती घेण्यास सांगण्यात आले होते. एससीएल केंब्रिज अॅनालिटिकाची उपकंपनी असून त्यांच्याकडे भारतातील ६०० जिल्ह्यातील सात लाख गावांचा डेटा आहे. तो सतत अपडेट होत असतो असे वाइलीने म्हटले आहे.२०१२ सालच्या उत्तर प्रदेश विधानसभा निवडणुकीआधी एका राष्ट्रीय पक्षासाठी एससीएलने जातीनिहाय जनगणनाही केली होती तसेच २००७ सालच्या उत्तर प्रदेश विधानसभा निवडणुकीआधी बूथस्तरीय राजकीय सर्वेक्षणही केले होते अशी माहिती वाइलीने दिली आहे. वाइलीने काँग्रेसबरोबर जनता दल युनायटेडचेही नाव घेतले आहे. २०१० सालच्या बिहार विधानसभा निवडणुकीसाठी जनता दल युनायटेडला राजकीय रिसर्च करुन माहिती पुरवली होती असे वाइलीने म्हटले आहे.
काय आहे ‘केंब्रिज अॅनालिटिका’ प्रकरण?
संपूर्ण प्रकरणाची पाळंमुळं केंब्रिज अॅनालिटिका या कंपनीशी निगडीत आहे. २०१६ मध्ये अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष पदाच्या निवडणुकांत फेसबुक युजर्सचा डेटा, त्यांच्या लाइक्स आदी माहितीचा वापर निवडणुकीवर प्रभाव टाकण्यासाठी करण्यात आल्याचं समोर आलं. केंब्रिज अॅनालिटिकाने ‘फेसबुक’वरील लक्षावधी नागरिकांचा तपशील त्यांच्या परवानगीशिवाय वापरला असा आरोप आहे. जवळपास पाच कोटी युजर्सची वैयक्तिक माहिती लीक झाल्याचं उघड झालं आहे.केम्ब्रिज अॅनालिटिकाकडे भारतातील 10 लाख गावांची जातीआधारित माहिती असल्याची बाब आता समोर आली आहे. ही माहिती त्यांनी 10 राज्यातील राजकीय पक्षांना विकल्याचे सांगण्यात येत आहे.लोकसभा निवडणूकीबरोबरच उत्तर प्रदेश, राजस्थान, मध्य प्रदेश, बिहार, दिल्ली आणि छत्तीसगड या राज्यातील विधानसभा निवडणूकीसाठीही ही माहिती विकण्यात आली. 

पुणे महापालिका पोटनिवडणूक २०१८; महापालिकेच्या पोटनिवडणुकीत राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या पूजा कोद्रे विजयी

महापालिकेच्या पोटनिवडणुकीत राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या पूजा कोद्रे विजयी 

माजी महापौर चंचला कोद्रे यांच्या निधनाने रिक्त झालेल्या मुंढवा मगरपट्टा सिटी 22 क प्रभागातील पोटनिवडणुकीत राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या पूजा समीर कोद्रे या तब्बल 3251 मतांनी विजयी झाल्या आहेत. त्यांना 8991 मते पडलीत. तर 5470 मते मिळवित दुस-या क्रमांकावर शिवसेनेच्या मोनीका तुपे आहेत तर सत्ताधारी भाजपच्या सुकन्या गायकवाड या तिस-या क्रमांकावर आहेत. त्यांना एकूण 4334 मते मिळाली आहेत.
माजी महापौर चंचला कोद्रे यांच्या निधनाने रिक्त झालेल्या जागेसाठी काल (6 एप्रिल) मतदान झाले होते. यामध्ये 35 टक्के मतदान झाले होते. विजयी उमेदवार पूजा समीर कोद्रे या दिवंगत चंचला कोद्रे यांच्या जाऊबाई आहेत. या निवडणुकीसाठी भाजपकडून सुकन्या गायकवाड आणि शिवसेनेने मोनिका तुपे यांना उमेदवारी देण्यात आली होती. तर महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने आपल्या धोरणानुसार ही पोटनिवडणूक लढणार नसल्याचे स्पष्ट केले होते. मुंढवा, मगरपट्टासिटी, माळवाडी, आकाशवाणी, 15 नंबर, लक्ष्मी कॉलनी असा भाग असलेल्या या प्रभागात 29 हजार 278 पुरुष आणि 26 हजार 436 महिला, असे एकूण 55 हजार 714 मतदार आहेत. ही निवडणूक बिनविरोध व्हावी याकरिता राष्ट्रवादी काँग्रेसचे प्रयत्न सुरू होते परंतु ते असफल झाले होते.  

प्रभाग क्र 22 मुंढवा करिता ५ उमेदवार निवडणूक रिंगणात

पुणे महापालिका पोटनिवडणूक २०१८ प्रभाग क्र 22 मुंढवा करिता ५ उमेदवार निवडणूक रिंगणात आहेत. अंतिम उमेदवार  पुढीलप्रमाणे 1)अपक्ष - बोलभट दिपाली प्रकाश चिन्ह - शिटी  2)भाजप - गायकवाड सुकन्या विनोद - चिन्ह - कमळ  3) राष्ट्रवादी काँग्रेस - कोद्रे पूजा समीर -  चिन्ह - घड्याळ  4) अपक्ष - मगर संगीता नितीन -चिन्ह - अंगठी 5)शिवसेना - तुपे मोनिका समीर चिन्ह - धनुष्यबाण असे आहेत. 

1)अपक्ष - बोलभट दिपाली प्रकाश चिन्ह - शिटी 

महानगरपालिका नामनिर्देशनपत्रासोबत उमेदवाराने द्यावयाचे शपथपत्र दिले आहे यामध्ये बहुजन मुक्ती पार्टीचे उमेदवार दिपाली प्रकाश बोलभट(२६) यांनी स्वत House Wife असून पती प्रकाश बोलभट हे Bussiness आहेत असे दिले असून त्यांचे (९) वार्षिक उत्पन्नाबाबतचा तपशील मध्ये आयकर रिटर्न भरणा केलेले मागील वर्ष २०१६-१७ आयकर रिटर्नमध्ये दर्शविलेले एकूण वार्षिक उत्पन्न 4,50,000.00 असल्याचे म्हंटले आहे. (iii) मी देय असलेल्या सार्वजनिक वित्तीय संस्था यांच्याकडील व शासकीय / निमशासकीय संस्थांकडील दायित्वे/ थकीत रकमा यांचा तपशील दिला आहे त्यामध्ये देखील 4,50,000.00 (ब) १. आयकर (अधिभारासह) थकीत असल्याची चुकीची माहिती दिली असल्याचे दिसून येते. तर मतदारसंघ विकास योजना काय आहेत हा प्रश्न : Do you have Development plan for your ward? असा आहे त्याचे उत्तर : Yes असे नमूद केले आहे. उमेदवाराचे या प्रभागातील मतदार यादीत नाव नसून त्याचे नाव प्रभाग क्र ४ मध्ये आहे असे नमूद केले आहे.

 2)भाजप - गायकवाड सुकन्या विनोद - चिन्ह - कमळ  

महानगरपालिका नामनिर्देशनपत्रासोबत उमेदवाराने द्यावयाचे शपथपत्र दिले आहे यामध्ये भारतीय जनता पार्टीचे उमेदवार सुकन्या विनोद गायकवाड (२५) यांनी स्वत No Occupation  उद्योग नाही, काम काही करीत नसल्याचे म्हंटले आहे तरीही त्यांचे (९) वार्षिक उत्पन्नाबाबतचा तपशील मध्ये आयकर रिटर्न भरणा केलेले मागील वर्ष २०१६-१७ आयकर रिटर्नमध्ये दर्शविलेले एकूण वार्षिक उत्पन्न 2,65,550.00 असल्याचे म्हंटले आहे. (iii) मी देय असलेल्या सार्वजनिक वित्तीय संस्था यांच्याकडील व शासकीय / निमशासकीय संस्थांकडील दायित्वे/ थकीत रकमा यांचा तपशील दिला आहे त्यामध्ये देखील 2,50,000.00 थकीत कर्ज असल्याची चुकीची माहिती दिली असल्याचे दिसून येते. काहीही काम न करणाऱ्या व्यक्तीला कर्ज दिले जात नाही. तर मतदारसंघ विकास योजना काय आहेत हा प्रश्न : Do you have Development plan for your ward? असा आहे त्याचे उत्तर : उत्तर : CLEAN RIVER PROJECT, WASTE MANAGEMENT IN WARD, TRAFIC FREE WARD, FLYOVER BRIDGES IN CHOWKS, WOMEN WELFARE. SENIOR CITIZEN PARK. असे नमूद केले आहे.  उमेदवार काहीही काम करीत नसल्या तरी वार्षिक उत्पन्न २ लाख ६५ हजारांवर आहे, त्या कोणावर अवलंबून नाहीत ना त्यांच्यावर कोणी अवलंबून आहे

3) राष्ट्रवादी काँग्रेस - कोद्रे पूजा समीर -  चिन्ह - घड्याळ  

महानगरपालिका नामनिर्देशनपत्रासोबत उमेदवाराने द्यावयाचे शपथपत्र दिले आहे यामध्ये राष्ट्रवादी-काँग्रेस आघाडीचे उमेदवार पूजा समिर कोद्रे (34) यांनी स्वत House Wife  गृहिणी असल्याचे म्हंटले आहे. त्यांचे काहीही वार्षिक उत्पन्न नाही तर पती समिर कोद्रे यांनी Agriculture शेती व्यवसाय करतात असे नमूद केले आहे त्यांचे (९) वार्षिक उत्पन्नाबाबतचा तपशील मध्ये आयकर रिटर्न भरणा केलेले मागील वर्ष २०१६-१७ आयकर रिटर्नमध्ये दर्शविलेले एकूण वार्षिक उत्पन्न 6,02,587.00 असल्याचे म्हंटले आहे. (iii) मी देय असलेल्या सार्वजनिक वित्तीय संस्था यांच्याकडील व शासकीय / निमशासकीय संस्थांकडील दायित्वे/ थकीत रकमा यांचा तपशील दिला आहे त्यामध्ये देखील १. आयकर (अधिभारासह) 3,57,119.00 थकीत आहेत तर ३.महानगरपालिका / मालमत्ता कर 1,08,901.00 थकीत असल्याची माहिती दिली आहे. तर मतदारसंघ विकास योजना काय आहेत हा प्रश्न : Do you have Development plan for your ward? असा आहे त्याचे उत्तर : 1) Road Development 2) Water Management 3) Traffic management 4) Welfare management 5) Waste management, etc. असे नमूद केले आहे. उमेदवार गृहिणी असल्यातरी त्यांच्याकडे 98,500/- रोख रक्कम असल्याचे शपथपत्र मध्ये म्हंटले आहे. 

4) अपक्ष - मगर संगीता नितीन -चिन्ह - अंगठी 

महानगरपालिका नामनिर्देशनपत्रासोबत उमेदवाराने द्यावयाचे शपथपत्र दिले आहे यामध्ये अपक्ष उमेदवार संगिता नितीन मगर  (३९) यांनी स्वत House Wife  गृहिणी असल्याचे म्हंटले आहे. त्यांचे वार्षिक उत्पन्न 2,50,000/- आहे तर पती नितीन मगर यांनी Bussiness व्यवसाय करतात असे नमूद केले आहे त्यांचे (९) वार्षिक उत्पन्नाबाबतचा तपशील मध्ये आयकर रिटर्न भरणा केलेले मागील वर्ष २०१६-१७ आयकर रिटर्नमध्ये दर्शविलेले एकूण वार्षिक उत्पन्न  3,20,000.00 असल्याचे म्हंटले आहे. तसेच उमेदवाराने (iii) मी देय असलेल्या सार्वजनिक वित्तीय संस्था यांच्याकडील व शासकीय / निमशासकीय संस्थांकडील दायित्वे/ थकीत रकमा यांचा तपशील दिला आहे त्यामध्ये देखील १. आयकर (अधिभारासह) 2,50,000.00 थकीत आहेत तर ३.महानगरपालिका / मालमत्ता कर 23,100/- थकीत असल्याची माहिती दिली आहे. पती नितीन मगर यांनी १. आयकर (अधिभारासह) 3,20,000/- तर ३.महानगरपालिका / मालमत्ता कर 23,100/- थकीत असून १. बँकाकडून कर्जे 43,00,000 थकीत असल्याचे म्हंटले आहे. स्थानिक स्वराज्य संस्था लोकप्रतिनिधी कायद्याप्रमाणे निवडणूक लढवीत असलेल्या उमेदवाराच्या नावे संबंधित संस्थेची कोणतीही थकबाकी नसावी तसे थकबाकी नसल्याचे दाखले देऊनही महानगरपालिका / मालमत्ता कर बाकी आहे असे चुकीचे शपथपत्रात नमूद केले आहे. मतदारसंघ विकास योजना काय आहेत हा प्रश्न : Do you have Development plan for your ward? असा आहे त्याचे उत्तर : yes असे नमूद केले आहे. उमेदवाराचे या प्रभागातील मतदार यादीत नाव नसून त्याचे नाव प्रभाग क्र ५६ मध्ये आहे असे नमूद केले आहे.

5)शिवसेना - तुपे मोनिका समीर चिन्ह - धनुष्यबाण 

महानगरपालिका नामनिर्देशनपत्रासोबत उमेदवाराने द्यावयाचे शपथपत्र दिले आहे यामध्ये शिवसेनेच्या उमेदवार मोनिका समीर तुपे (३१) यांनी स्वत Bussiness  व्यवसायिक असल्याचे म्हंटले आहे. त्यांचे वार्षिक उत्पन्न 2,50,000/- आहे तर पती समीर तुपे यांनी Bussiness व्यवसाय करतात असे नमूद केले आहे त्यांचे (९) वार्षिक उत्पन्नाबाबतचा तपशील मध्ये आयकर रिटर्न भरणा केलेले मागील वर्ष २०१६-१७ आयकर रिटर्नमध्ये दर्शविलेले एकूण वार्षिक उत्पन्न  58,85,550 असल्याचे म्हंटले आहे. तसेच उमेदवाराकडे कोणतीही थकबाकी नसून पती समीर तुपे यांच्याकडे (iii) मी देय असलेल्या सार्वजनिक वित्तीय संस्था यांच्याकडील व शासकीय / निमशासकीय संस्थांकडील दायित्वे/ थकीत रकमा यांचा तपशील दिला आहे त्यामध्ये १. बँकाकडून कर्जे 4,09,00,000/- थकीत असल्याचे म्हंटले आहे. २ लाख व त्यापेक्षा रोख रक्कम जवळ बाळगणे व व्यवहार करणे नवीन कायद्याप्रमाणे अपराध ठरतो तरीही आजच्या काळात उमेदवाराकडे रोख स्वरुपात ३ लाख रुपये असून पती यांच्याकडे २ लाख ५० हजार रुपये असल्याचे शपथपत्रात नमूद केले आहे. मतदारसंघ विकास योजना काय आहेत हा प्रश्न : Do you have Development plan for your ward? असा आहे त्याचे उत्तर : WELFARE STATE असे नमूद केले आहे.

पुणे महापालिकेच्या मुंढवा- मगरपट्टासिटी प्रभाग क्रमांक 22 क च्या पोटनिवडणुकीसाठी भाजपकडून सुकन्या गायकवाड यांना उमेदवारी जाहीर केल्यानतर राष्ट्रवादी कॉंग्रेसने कोद्रे कुटुंबातील सदस्य पुजा कोद्रे यांना तर शिवसेनेकडून उपशहर प्रमुख समीर तुपे यांच्या पत्नी मोनिका तुपे यांना उमेदवारी दिली आहे, मनसे ही निवडणूक लढविणार नसल्यामुळे पोटनिवडणूकीसाठी या प्रभागात राष्ट्रवादी कॉंग्रेस, भाजप व शिवसेना, अशी तिरंगी लढत होणार असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. 
सुरवातीला निवडणूक बिनविरोध होण्याच्या चर्चेला वेग आला होता. रिक्‍त जागेवर कोद्रे कुटुंबातील सदस्य म्हणून कैलासराव कोद्रे यांच्या धाकट्या सून पुजा समीर कोद्रे आणि विवाहित मुलगी स्मिता शैलेश लडकत-कोद्रे ही दोन उमेदवारांची नावे चर्चेत होती. स्मिता शैलेश लडकत या भाजपचे पदाधिकारी महेश लडकत यांच्या भावजय असल्याने व लडकत आडनाव मतदारांना अल्पावधीत समजावणे कठीण होऊ शकते तसेच राष्ट्रवादी मध्ये या नावाला प्रचंड विरोध करण्यात येत होता, त्यांना उमेदवारी दिली तर राष्ट्रवादीमध्ये बंडखोरी होण्याची शक्यता असल्याने त्यांना उमेदवारी डावलण्यात आली. मतदार यादीत दोन नावांचा देखील संभ्रम होता याचा परिणाम उमेदवारी निवडीवर झाला आहे. 
मुंढवा -मगरपट्टासिटी प्रभाग 22 क येथील राष्ट्रवादी कॉंग्रेसच्या नगरसेविका व माजी महापौर चंचला कोद्रे यांच्या निधनाने रिक्‍त झालेल्या जागेसाठी ही पोटनिवडणूक होत आहे. राष्ट्रवादी कॉंग्रेसला या प्रभागात अनुकूल वातावरण आहे. याप्रभागातील इतर ३ सदस्य देखील राष्ट्रवादीचे असल्याने माजी महापौर कै. चंचला कोद्रे यांच्या आकस्मिक निधनाने त्यांच्या कुटुंबीयांबद्दल मतदारांमध्ये सहानुभूतीचे वातावरण आहे. महापालिकेच्या गेल्यावर्षी झालेल्या सार्वत्रिक निवडणुकीत कोद्रे यांच्याविरोधात भाजपने सुकन्या गायकवाड यांना उमेदवारी दिली होती. तेव्हा कोद्रे  यांच्यासमोर आव्हान उभे करीत गायकवाड 11 हजार 477 मते मिळविली होती. तर, कोद्रे सुमारे 14 हजार 200 मते  मिळवून विजयी झाल्या होत्या. मात्र, डिसेंबर महिन्यात त्यांचे आकस्मित निधन झाले. त्यामुळे होत असलेल्या पोट निवडणुकीसाठी या प्रभागात राष्ट्रवादी कॉंग्रेस, भाजप व शिवसेना, अशी तिरंगी लढत होणार आहे. गेल्यावर्षी झालेल्या सार्वत्रिक निवडणुकीत अ गटातून शिवसेनेकडून उपशहर प्रमुख समीर तुपे देखील निवडणूक लढवली होती त्यांना केवळ ४९७० मते मिळाली होती. तर गटातून शिवसेनेकडून सुवर्णा सतीश जगताप यांनी निवडणूक लढवली होती त्यांना केवळ ५२०६ मते मिळाली होती. या प्रभागात सेनेची ताकद कमी आहे.  पोटनिवडणूकीला कमी मतदान होते त्यामध्ये भाजपचे राज्यस्तरीय अधिवेशन मतदानाच्या दिवशी ६ एप्रिल रोजीच आहे. गेल्या निवडणुकीमध्ये भाजपच्या इतर उमेदवारांनी बहुतांशी सक्रियता दर्शवली होती ती या निवडणुकीत नसल्याचे दिसून येते. 

चंद्रकांत भुजबळ

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) 

पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे

सांगली, मिरज, कुपवाड शहर महापालिकेच्या सार्वत्रिक निवडणुकीसाठीची प्रभाग रचना व आरक्षण जाहीर

नव्या प्रभाग रचनेत विद्यमान सदस्यांचे प्रभाग गायब

सांगली, मिरज, कुपवाड शहर महापालिकेच्या सार्वत्रिक निवडणुकीसाठीची प्रभाग रचना व आरक्षण जाहीर झाले. चार सदस्यीय रचनेमुळे प्रभागांचे आकार वाढले असून विद्यमान बहुतांशी प्रभागांची मोठी मोडतोड करून नवे 20 प्रभाग अस्तित्वात आले आहेत. आज पार पडलेल्या प्रक्रियेवर येत्या 23 एप्रिलपर्यंत हरकती घेता येतील. नव्या रचनेत विद्यमान आणि दोन माजी उपमहापौरांचे प्रभागच गायब झाले आहेत. मिरजेतील गावठाण परिसर आणि सांगलीतील खणभाग परिसरात मात्तबरांच्या प्रभागांचे एकत्रिकरण झाले असून तेथे बंडखोरी पक्षांतरांचे वारे आजपासूनच वाहू लागले आहे. पुढील सभागृहात एकूण 20 प्रभागातून 78 नगरसेवक असतील. सांगलीवाडी व मिरजेतील अशा दोन प्रभागात प्रत्येकी तीन सदस्य असतील. उर्वरित अठरा प्रभाग चार सदस्यांचे असतील. प्रभागातील सदस्य संख्याच बदलल्याने प्रभाग रचना बदलणे अटळ होते मात्र झालेले बदल हे अमुलाग्र स्वरुपाचे असल्याने जवळपास 95 टक्के विद्यमान नगरसेवक माझा संपुर्ण प्रभाग कायम राहिला आहे असे म्हणून शकत नाहीत. त्याबरोबरच सांगलीवाडी, खणभाग, गावभाग, मिरज ब्राह्मणपुरी गावठाण भागांचे एकत्रिकरण झाल्याचे चित्र आहे. यापुर्वी गणपती मंदिर परिसरातून प्रभाग एकचा प्रारंभ होत असे. यावेळी प्रथमच कुपवाडमधून प्रभाग एकची सुरवात झाली आहे. तिथून मिरजेच्या मिशन परिसरापर्यंत आणि तिथून सांगली शहराच्या दिशेने प्रभाग क्रमांक बदलत पुन्हा वीस क्रमांकाचा शेवटचा प्रभाग मिरजेतच कृष्णाघाट परिसराचा समावेश असलेला असा आहे. ही रचना घड्याळ्याच्या काट्याच्या दिशेने आहे असे प्रशासनाकडून स्पष्ट करण्यात आले. विद्यमान नगरसेवकांचे प्रभाग आणि त्यांच्या राजकीय प्रभाव क्षेत्राच्या दृष्टीने या प्रभाग रचनेवर नजर टाकली असता प्रशांत पाटील-मजलेकर, प्रशांत पायगोंडा पाटील आणि विजय घाडगे या तीन माजी आजी उपमहापौरांचे प्रभागांचे तीन तेरा वाजले आहेत. त्यांचे प्रभाव क्षेत्र असलेले भाग चार चार प्रभागात विभागले आहेत. माजी महापौर कांचन कांबळे यांचा प्रभाग आणि आरक्षण कायम राहिले असल्याने त्यांना पुन्हा मैदानात उतरण्याची संधी असेल. हाय व्होल्टेज प्रभाग असलेला खणभाग हा सांगलीच्या गावठाणाचा भाग असलेला परिसर आता प्रभाग 16 असेल. येथे कॉंग्रेसमधील मात्तबर एकाच प्रभागात आले आहेत. त्यामुळे त्यांच्यात उमेदवारीसाठी मोठी चुरस असेल. मिरजेत माजी महापौर आणि विद्यमान गटनेते किशोर जामदार यांचा प्रभाग कायम असून त्यांना पुन्हा एकदा निवडणूक लढवण्याची संधी असेल. मिरजेतील मात्तबर मैन्नुदीन बागवान आणि इद्रीस नायकवडी या दोन माजी महापौरांचे प्रभाव क्षेत्र एकाच म्हणजे प्रभाग सहा मध्ये समाविष्ठ झाले आहे. महापालिका संघर्ष समितीच्या झेंड्याखाली मिरजेतील प्रस्थापित कारभारी एकत्र येण्याच्या प्रयत्नात आहेत. मात्र या रचनेमुळे त्यांच्या प्रयत्नांना खो बसू शकेल.

प्रभाग क्रमांक निहाय आरक्षण असे
सांगली मिरज कुपवाड महापालिका निवडणूक 2018 प्रभाग आरक्षण

भाग क्रमांक व प्रभागाचे नांव	लोकसंख्या (२०११ च्या जनगणनेनुसार)	प्रभागातील प्रमुख स्थळे	सध्याचे आरक्षण
प्रभाग क्र. 1  कुपवाड प्रकाशनगर, रामकृष्णनगर, कापसे प्लॉट	एकूण : 28056 अ.जा. : 4091  अ.ज. : 172	कुपवाड प्रकाशनगर, रामकृष्णनगर, कापसे प्लॉट, भारत सुत गिरणी अहिल्यानगर, विजयनगर, वसंतनगर, यशवंतनगर, आ	1 अ:- अनुसुचित जाती 1 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 1 क:- सर्वसाधारण महिला 1 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 2  कुपवाड गावठाण व मिरज व वानलेसवाडी रोड विस्तारीत भाग	एकूण : 25279 अ.जा. : 4802  अ.ज. : 140	कुपवाड गावठाण, शांती कॉलनी, बजरंगनगर, शरदनगर, ओंकार कॉलनी, हनुमाननगर, दुर्गानगर, विद्यासागर कॉलनी, म	2 अ:- अनुसुचित जाती महिला 2 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 2 क:- सर्वसाधारण 2 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 3  मिशन हॉस्पिटल, संजयनगर वसाहत	एकूण : 27985 अ.जा. : 5567  अ.ज. : 146	मिशन हॉस्पिटल, अल्फोन्सा स्कुल, मिरज औद्योगिक वसाहत, संजयनगर वसाहत, तासगाव वेस वसाहत, लक्ष्मीनगर,	3 अ:- अनुसुचित जाती महिला 3 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 3 क:- सर्वसाधारण महिला 3 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 4  ब्राह्मणपूरी, मालगांव रोड	एकूण : 26879 अ.जा. : 2508  अ.ज. : 77	डॉ. पाठक हॉस्पिटल, टांकसाळ मारुती, दत्त चौक, दिंडीवेस, मालगांव रोड, पाटील हौद, मुळके प्लॉट, दत्त कॉल	4 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 4 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 4 क:- सर्वसाधारण महिला 4 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 5  मिरज किल्ला भाग, म्हैसाळ वेस	एकूण : 25883 अ.जा. : 2942  अ.ज. : 273	मिरज हायस्कुल परिसर, मिरज किल्ला भाग, वखारभाग, पंचशिल चौक, मेंढे-बरगाले वसाहत, जवाहर हायस्कुल, वेताळ	5 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 5 ब:- सर्वसाधारण महिला 5 क:- सर्वसाधारण महिला 5 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 6  मिरासाहेब दर्गा, बारा ईमाम दर्गा	एकूण : 24287 अ.जा. : 1336  अ.ज. : 28	मिरासाहेब दर्गा, बारा ईमाम दर्गा, बुधवार पेठ, गुरुवार पेठ, जातकर वसाहत, कनवाडकर हौद, हंगड गल्ली, बोक	6 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 6 ब:- सर्वसाधारण महिला 6 क:- सर्वसाधारण महिला 6 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 7  मिरज मळा, शासकीय दुध डेअरी	एकूण : 24105 अ.जा. : 4604  अ.ज. : 188	मिरज मळा, शासकीय दुध डेअरी, हिंदु धर्मशाळा, चर्च, पॉवर हाऊस, शिवशंकर टॉकीज, मार्केट यार्ड, सांगली वे	7 अ:- अनुसुचित जाती 7 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 7 क:- सर्वसाधारण महिला 7 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 8  वानलेसवाडी, विजयनगर पूर्व-पश्चिम	एकूण : 24201 अ.जा. : 4116  अ.ज. : 260	वानलेसवाडी, विजयनगर पूर्व-पश्चिम , सैनिक नगर, विकास कॉलनी, विलिंग्डन कॉलेज, चिंतामण कॉलेज, वानलेस चे	8 अ:- अनुसुचित जाती महिला 8 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 8 क:- सर्वसाधारण 8 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 9  सह्याद्रीनगर	एकूण : 28238 अ.जा. : 2714  अ.ज. : 240	मार्केट यार्ड वसंत कॉलनी, गेस्ट हाऊस, सरस्वती कॉलनी, पोलीस मुख्यालय, सह्याद्रीनगर, मनिषा स्टेट बँक क	9 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 9 ब:- सर्वसाधारण महिला 9 क:- सर्वसाधारण महिला 9 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 10  सांगली टिंबर एरिया	एकूण : 24984 अ.जा. : 5942  अ.ज. : 79	सांगली टिंबर एरिया, शिवाजी स्टेडीयम, उत्तर शिवाजीनगर, आमराई, सर्कीट हाऊस, मिरा हौसिंग सोसायटी, रतनशी	10 अ:- अनुसुचित जाती 10 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 10 क:- सर्वसाधारण महिला 10 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 11  चिंतामणीनगर, सांगली औद्योगिक वसाहत	एकूण : 23375 अ.जा. : 4290  अ.ज. : 103	चिंतामणीनगर, राजनगर, रामरहिम कॉलनी, शिवछत्रपती कॉलनी, संजयनगर, साठेनगर, आदगोंडा पाटीलनगर, आयोध्यानगर	11 अ:- अनुसुचित जाती महिला 11 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 11 क:- सर्वसाधारण महिला 11 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 12  कर्नाळ रोड, दत्तनगर, रामनगर	एकूण : 25598 अ.जा. : 3246  अ.ज. : 99	मगरमच्छ कॉलनी, दत्तनगर, शिवनगर, योगीराजनगर, साईनाथनगर, रामनगर, वाल्मिकी आवास योजना, शिंदे मळा, शांती	12 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 12 ब:- सर्वसाधारण महिला 12 क:- सर्वसाधारण महिला 12 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 13  सांगलीवाडी	एकूण : 16953 अ.जा. : 1987  अ.ज. : 143	कदमवाडी रस्ता, इस्लामपूर रोड, विठ्ठल मंदिर, मंगोबा मंदिर, बाळुमामा मंदिर, राणा प्रताप चौक, समडोळी रस	13 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 13 ब:- सर्वसाधारण महिला 13 क:- सर्वसाधारण 13 ड:-
प्रभाग क्र. 14  गावभाग	एकूण : 27649 अ.जा. : 3823  अ.ज. : 204	गणपती मंदिर, गणपती पेठ, गवळी गल्ली, हरभट रोड, सांगली बस स्थानक, मारुती रोड, गावभाग, सिद्धार्थ परिसर,	14 अ:- अनुसुचित जाती 14 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 14 क:- सर्वसाधारण महिला 14 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 15  गणेशनगर	एकूण : 25816 अ.जा. : 3545  अ.ज. : 71	आंबेडकरनगर, गणेशनगर, रमामातानगर, मिथीलानगरी, शास्त्रीनगर, अरिहंत कॉलनी, दत्त कॉलनी,	15 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 15 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 15 क:- सर्वसाधारण महिला 15 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 16  खणभाग, नळभाग	एकूण : 25959 अ.जा. : 1654  अ.ज. : 109	खणभाग, नळभाग, हिराबाग वॉटर वर्क्स, राजवाडा परिसर, डॉ. आंबेडकर स्टेडीयम, संजोग कॉलनी, बदाम चौक, हिंदू	16 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग 16 ब:- सर्वसाधारण महिला 16 क:- सर्वसाधारण महिला 16 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 17  महावीर उद्यान, माळी चित्रमंदिर	एकूण : 25765 अ.जा. : 1781  अ.ज. : 199	ओव्हरसियर कॉलनी, रामचंद्रे प्लॉट, रेव्हीन्यू कॉलनी, मंगलमुर्ती कॉलनी, उदय कॉलनी, नेमिनाथनगर, वसंतदाद	17 अ:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 17 ब:- सर्वसाधारण महिला 17 क:- सर्वसाधारण 17 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 18  शामरावनगर रोड, कोल्हापूर रोड	एकूण : 27136 अ.जा. : 5332  अ.ज. : 391	शामरावनगर, आकाशवाणी, महसुल कॉलनी, गोविंदनगर, रुक्मिणीनगर, आप्पासाहेब पाटीलनगर, लक्ष्मीनारायण कॉलनी,	18 अ:- अनुसुचित जाती महिला 18 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 18 क:- सर्वसाधारण 18 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 19  गव्हर्मेंट कॉलनी, वालनेसवाडी दक्षिण	एकूण : 24724 अ.जा. : 4160  अ.ज. : 258	एस. टी. कॉलनी, MSEB कॉलनी, खरे क्लब हाऊस, वालचंद कॉलेज, स्वप्ननगरी, सहयोग नगर, वृंदावन व्हिलाज, विधा	19 अ:- अनुसुचित जाती महिला 19 ब:- नागरिकांचा मागासवर्ग प्रवर्ग महिला 19 क:- सर्वसाधारण 19 ड:-सर्वसाधारण
प्रभाग क्र. 20  उत्तमनगर, इनामदार मळा वसाहत, कृष्णाघाट वसाहत	एकूण : 19921 अ.जा. : 4592  अ.ज. : 316	उत्तमनगर, इनामदार मळा वसाहत, हैदरखान वसाहत, पंढरपूर चाळ, कृष्णाघाट रोड रेल्वे लाईन वसाहत, कृष्णा घाट	20 अ:- अनुसुचित जाती 20 ब:- अनुसुचित जमाती महिला 20 क:- सर्वसाधारण महिला 20 ड:

* एकूण जागा -78, कंसात महिला

* एससी (अनुसुचित जाती) -11 (6)

* अनुसूचित जमाती-1 (1)

* नागरिकांचा मागास प्रवर्ग-21 (11)

* खुल्या-45 (21)

अधिक माहितीसाठी - 

http://www.smkcelection.com/pdf/tajya_ghadyamodi/Parshist2_Final_20.03.2018.pdf

http://smkc.gov.in

POLITICAL RESEARCH & ANALYSIS BUREAU (PRAB) 

पॉलिटिकल रिसर्च अॅण्ड अॅनालिसेस ब्युरो (प्राब) पुणे